Hồ sơ đăng ký và thẩm quyền, trình tự, thủ tục chỉ định tổ chức giám định dự án đầu tư sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên được thực hiện như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Gần đây, công ty của tôi có được một tổ chức giám định đến để giám định máy móc, thiết bị công nghệ nhưng tôi thắc mắc tổ chức này được lựa chọn, chỉ định ra sao để đảm bảo năng lực kỹ thuật, chuyên môn giám định công nghệ tại công ty tôi và các công ty khác. Vì vậy, tôi muốn hỏi Luật sư, hồ sơ đăng ký và thẩm quyền, trình tự, thủ tục chỉ định tổ chức giám định dự án đầu tư sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên được thực hiện như thế nào theo quy định của pháp luật hiện hành? Kính mong Luật sư giải đáp giúp tôi.
MỤC LỤC
Trả lời:
1. Hồ sơ đăng ký chỉ định Tổ chức giám định dự án đầu tư sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên được thực hiện như thế nào?
Hồ sơ đăng ký chỉ định Tổ chức giám định dự án đầu tư sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên được thực hiện theo quy định tại Điều 6 Quyết định số 29/2023/QĐ-TTg ngày 19/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc quy định hồ sơ, trình tự, thủ tục xác định dự án đầu tư sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên như sau:
“Điều 6. Hồ sơ đăng ký chỉ định Tổ chức giám định
1. Trường hợp chỉ định lần đầu, hồ sơ gồm:
a) Đơn đăng ký chỉ định giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư theo Mẫu số 05 quy định tại Phụ lục của Quyết định này;
b) Bản sao giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giám định;
c) Danh sách giám định viên theo Mẫu số 06 quy định tại Phụ lục của Quyết định này kèm theo bản sao chứng chỉ đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ và các tài liệu chứng minh năng lực của giám định viên đáp ứng yêu cầu quy định tại Nghị định số 107/2016/NĐ-CP;
d) Bản sao hệ thống các tài liệu kỹ thuật, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật áp dụng, phương pháp và quy trình, thủ tục giám định phù hợp với tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) ISO 17020 tương ứng với phạm vi đăng ký chỉ định;
đ) Bản sao chứng chỉ công nhận năng lực giám định do tổ chức công nhận hợp pháp cấp (nếu có).
2. Trường hợp bổ sung phạm vi hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư theo quy định tại khoản 3 Điều 5 Quyết định này, hồ sơ gồm:
a) Đơn đăng ký chỉ định bổ sung phạm vi hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư theo Mẫu số 07 quy định tại Phụ lục của Quyết định này;
b) Các thành phần hồ sơ quy định tại các điểm c, d và đ khoản 1 Điều này tương ứng đối với phạm vi đăng ký bổ sung.
3. Trước khi quyết định chỉ định hết thời hạn hiệu lực 90 ngày, nếu có nhu cầu được tiếp tục chỉ định, tổ chức giám định phải lập hồ sơ như đối với trường hợp chỉ định lần đầu quy định tại khoản 1 Điều này.”
Như vậy, tổ chức giám định nếu muốn tham gia vào giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư phải thông qua các quy định về đăng ký chỉ định tổ chức giám định. Theo điều luật trên, hồ sơ đăng ký chỉ định tổ chức giám định lần đầu được yêu cầu bao gồm:
- Đơn đăng ký chỉ định;
- Bản sao giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giám định;
- Danh sách giám định viên kèm theo bản sao chứng chỉ đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ và các tài liệu chứng minh năng lực của giám định viên;
- Bản sao hệ thống các tài liệu kỹ thuật, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật áp dụng, phương pháp và quy trình, thủ tục giám định phù hợp với tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) ISO 17020 tương ứng với phạm vi đăng ký chỉ định;
- Bản sao chứng chỉ công nhận năng lực giám định do tổ chức công nhận hợp pháp cấp (nếu có).
Trường hợp có bổ sung phạm vi hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư thì hồ sơ mang tính giản lược hơn: chỉ cần nộp đơn đăng ký bổ sung cùng tài liệu liên quan đến năng lực nhân sự, kỹ thuật, chứng nhận năng lực tương ứng với phạm vi đăng ký bổ sung. Điều này cho thấy tính linh hoạt và yêu cầu đơn giản hồ sơ hành chính trong hoạt động đầu tư, tránh lặp lại các văn bản chỉ định tổ chức giám định rườm rà, phức tạp, chứa đựng các công đoạn không cần thiết.
Đối với tổ chức giám định có nhu cầu được tiếp tục chỉ định thì trước khi quyết định chỉ định hết thời hạn hiệu lực 90 ngày, tổ chức giám định phải lập hồ sơ như đối với trường hợp chỉ định lần đầu như nêu trên.
Đây được xem là những quy định về hồ sơ mang tính hợp lý trong việc chỉ định tổ chức giám định đối với các dự án đầu tư có khả năng sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường hoặc thâm dụng tài nguyên. Quy định này đáp ứng yêu cầu minh bạch hóa, chuẩn hóa theo các tiêu chuẩn quốc tế, nhằm bảo đảm tính khách quan, nhất quán trong hoạt động giám định. Qua đó, tạo cơ sở pháp lý cho việc lựa chọn tổ chức giám định có đủ điều kiện, năng lực về chuyên môn và kỹ thuật, đồng thời bảo đảm hoạt động giám định công nghệ được thực hiện đúng đắn, phù hợp với các điều kiện và tiêu chí do pháp luật quy định.
2. Thẩm quyền, trình tự, thủ tục chỉ định tổ chức giám định dự án đầu tư sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên được thực hiện như thế nào?
Hoạt động chỉ định tổ chức giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư là một thủ tục hành chính quan trọng, được thực hiện theo thẩm quyền của Bộ Khoa học và Công nghệ. Quy trình này nhằm bảo đảm việc lựa chọn tổ chức giám định có đủ năng lực, tuân thủ tiêu chuẩn quốc gia, quốc tế và đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước. Cụ thể, quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục chỉ định tổ chức giám định dự án đầu tư sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên được đề cập tại Điều 7 Quyết định số 29/2023/QĐ-TTg ngày 19/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc quy định hồ sơ, trình tự, thủ tục xác định dự án đầu tư sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên như sau:
“Điều 7. Thẩm quyền, trình tự, thủ tục chỉ định tổ chức giám định
1. Bộ Khoa học và Công nghệ là cơ quan có thẩm quyền chỉ định tổ chức giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư.
2. Trình tự, thủ tục chỉ định lần đầu, chỉ định lại đối với trường hợp quyết định chỉ định hết hiệu lực:
a) Tổ chức giám định lập 01 bộ hồ sơ đăng ký chỉ định, chỉ định lại hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư, gửi trực tiếp hoặc qua đường bưu chính hoặc qua Cổng dịch vụ công trực tuyến Bộ Khoa học và Công nghệ để đăng ký chỉ định.
b) Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đăng ký, nếu hồ sơ không đầy đủ, hợp lệ theo quy định, Bộ Khoa học và Công nghệ thông báo bằng văn bản yêu cầu tổ chức giám định sửa đổi, bổ sung hồ sơ.
c) Trong thời hạn 30 ngày kể từ khi nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, Bộ Khoa học và Công nghệ tiến hành đánh giá năng lực thực tế của tổ chức giám định thông qua việc cử chuyên gia hoặc thành lập đoàn đánh giá. Nội dung đánh giá thực tế theo quy định tại khoản 4 Điều này. Chi phí phục vụ hoạt động đánh giá của chuyên gia hoặc đoàn đánh giá do tổ chức giám định đăng ký chỉ định bảo đảm.
Việc đánh giá năng lực thực tế tại tổ chức giám định phải được thông báo bằng văn bản cho tổ chức giám định đã nộp hồ sơ đăng ký biết trước 05 ngày làm việc. Kết thúc việc đánh giá, chuyên gia hoặc đoàn đánh giá phải lập biên bản đánh giá thực tế với các nội dung đã được quy định tại khoản 4 Điều này.
Trường hợp, tổ chức giám định phải khắc phục các nội dung quy định trong biên bản đánh giá thực tế, trong thời hạn 30 ngày, tổ chức giám định phải gửi báo cáo kết quả hành động khắc phục về Bộ Khoa học và Công nghệ. Trường hợp các nội dung cần khắc phục phải kéo dài thêm thời hạn thì tổ chức giám định báo cáo với Bộ Khoa học và Công nghệ bằng văn bản và nêu rõ thời hạn chính thức hoàn thành việc khắc phục các nội dung trên.
d) Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được báo cáo kết quả hành động khắc phục theo biên bản đánh giá thực tế, nếu tổ chức giám định đã thực hiện khắc phục đầy đủ các nội dung và đáp ứng yêu cầu theo quy định, Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành quyết định chỉ định tổ chức giám định hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư theo Mẫu số 08 quy định tại Phụ lục của Quyết định này. Thời hạn hiệu lực của quyết định chỉ định là 03 năm kể từ ngày ký ban hành.
Trong trường hợp từ chối việc chỉ định, Bộ Khoa học và Công nghệ phải thông báo lý do bằng văn bản cho tổ chức giám định.
3. Trình tự, thủ tục chỉ định bổ sung phạm vi hoạt động giám định:
Tổ chức giám định lập 01 bộ hồ sơ đăng ký bổ sung phạm vi hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư, gửi trực tiếp hoặc qua đường bưu chính hoặc qua Cổng dịch vụ công trực tuyến đến Bộ Khoa học và Công nghệ để đăng ký chỉ định bổ sung phạm vi giám định.
Trình tự, thủ tục đăng ký xem xét, chỉ định bổ sung phạm vi hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều này.
4. Nội dung đánh giá năng lực thực tế:
a) Sự tuân thủ quy định pháp luật của tổ chức giám định trong lĩnh vực đăng ký chỉ định;
b) Tính xác thực của hồ sơ đăng ký;
c) Việc duy trì hệ thống quản lý và năng lực hoạt động đáp ứng với yêu cầu quy định trong tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO/IEC 17020 hoặc tiêu chuẩn quốc tế ISO/IEC 17020;
d) Trình độ, năng lực đội ngũ giám định viên.”
Theo đó, trình tự, thủ tục chỉ định lần đầu, chỉ định lại đối với trường hợp quyết định đình chỉ hết hiệu lực được thực hiện theo cùng một quy trình như sau:
- Bước 1:Tổ chức giám định lập 01 bộ hồ sơ đăng ký chỉ định, chỉ định lại gửi trực tiếp hoặc qua đường bưu chính hoặc qua Cổng dịch vụ công trực tuyến Bộ Khoa học và Công nghệ để đăng ký chỉ định;
- Bước 2: Bộ Khoa học và Công nghệ xem xét tính đầy đủ, hợp lệ của hồ sơ:
+ Nếu hồ sơ không đầy đủ, hợp lệ theo quy định, Bộ Khoa học và Công nghệ thông báo bằng văn bản yêu cầu tổ chức giám định sửa đổi, bổ sung hồ sơ trong thời hạn 03 ngày làm việc;
+ Nếu hồ sơ đầy đủ, hợp lệ thì Bộ Khoa học và Công nghệ tiến hành đánh giá năng lực thực tế của tổ chức giám định thông qua việc cử chuyên gia hoặc thành lập đoàn đánh giá trong thời hạn 30 ngày kể từ khi nhận được hồ sơ. Tuy nhiên, phải lưu ý rằng trước khi việc đánh giá năng lực thực tế tại tổ chức giám định được thực hiện, phải có thông báo bằng văn bản cho tổ chức giám định đã nộp hồ sơ đăng ký biết trước 05 ngày làm việc và kết thúc việc đánh giá phải lập biên bản đánh giá phù hợp với quy định của pháp luật.
- Bước 3: Trường hợp nếu phải khắc phục theo biên bản đánh giá, tổ chức giám định phải gửi báo cáo kết quả hành động khắc phục về Bộ Khoa học và Công nghệ trong thời hạn 30 ngày.
- Bước 4: Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được báo cáo kết quả hành động khắc phục theo biên bản đánh giá thực tế, nếu tổ chức giám định đã thực hiện khắc phục đầy đủ các nội dung và đáp ứng yêu cầu theo quy định, Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành quyết định chỉ định tổ chức giám định hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư.
Cần đặc biệt lưu ý rằng thời hạn hiệu lực của quyết định chỉ định là 03 năm kể từ ngày ký ban hành.
Trong trường hợp từ chối việc chỉ định, Bộ Khoa học và Công nghệ phải thông báo lý do bằng văn bản cho tổ chức giám định.
Bên cạnh đó, điều luật cũng cho thấy trình tự, thủ tục chỉ định bổ sung phạm vi hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ trong dự án đầu tư theo hướng tương tự như trình tự, thủ tục chỉ định lần đầu, chỉ định lại đối với trường hợp quyết định đình chỉ hết hiệu lực.
Từ các nội dung trên, có thể thấy quy trình chỉ định tổ chức giám định được thiết kế với nhiều bước chặt chẽ, có sự phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức giám định. Điều này vừa đảm bảo tính minh bạch, khách quan, vừa góp phần lựa chọn được các tổ chức giám định có năng lực, phù hợp với yêu cầu về quản lý công nghệ trong hoạt động đầu tư tại Việt Nam.
Trân trọng./.
