Trách nhiệm giám sát và đánh giá tổng thể đầu tư được quy định như thế nào?

Luật sư cho tôi hỏi: Tôi nhận thấy rằng một dự án đầu tư không chỉ tồn tại độc lập mà còn ảnh hưởng đến rất nhiều khía cạnh của đời sống kinh tế - xã hội. Vậy thì ai là chủ thể có trách nhiệm giám sát và đánh giá tổng thể đầu tư theo quy định hiện hành và việc phân công, phân cấp ra sao để đảm bảo không chồng chéo, không trùng lặp về nội dung? Kính mong Luật sư giải đáp giúp tôi. Xin cảm ơn!

MỤC LỤC

1. Giám sát tổng thể và đánh giá tổng thể dự án đầu tư là gì?

2. Trách nhiệm giám sát và đánh giá tổng thể đầu tư được quy định như thế nào?

Trả lời:

1. Giám sát tổng thể và đánh giá tổng thể dự án đầu tư là gì?

Theo quy định của pháp luật, giám sát tổng thể dự án đầu tư và đánh giá tổng thể dự án đầu tư được định nghĩa lần lượt tại khoản 11 và khoản 14 Điều 3 Nghị định số 29/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ quy định về trình tự, thủ tục thẩm định dự án quan trọng quốc gia và giám sát, đánh giá đầu tư như sau:

“Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Nghị định này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

…

11. “Giám sát tổng thể đầu tư” là việc theo dõi thường xuyên, kiểm tra định kỳ theo kế hoạch hoặc đột xuất quá trình thực hiện đầu tư của các cấp, các ngành và địa phương; phát hiện và chấn chỉnh kịp thời những sai phạm, thiếu sót để đảm bảo đầu tư theo quy hoạch, kế hoạch, mục tiêu và đảm bảo hiệu quả.

…

14. “Đánh giá tổng thể đầu tư” là hoạt động định kỳ theo kế hoạch nhằm phân tích, đánh giá kết quả đầu tư của nền kinh tế, ngành, địa phương; xác định mức độ đạt được so với quy hoạch, kế hoạch trong từng thời kỳ hay từng giai đoạn; phân tích nguyên nhân ảnh hưởng đến kết quả đầu tư cũng như đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư trong kỳ hay giai đoạn kế hoạch sau.

…”

Theo đó, giám sát tổng thể đầu tư mang đặc trưng là việc theo dõi thường xuyên, kiểm tra định kỳ theo kế hoạch hoặc đột xuất liên quan đến thực hiện đầu tư của các cấp, các ngành và địa phương. Bên cạnh đó, còn là công tác kịp thời phát hiện và chấn chỉnh những sai phạm, thiếu sót để đảm bảo đầu tư theo quy hoạch, kế hoạch, mục tiêu và đảm bảo hiệu quả. Cho thấy rằng, việc giám sát tổng thể mang tính bao quát, vĩ mô và tính hệ thống cao.

Đánh giá tổng thể đầu tư, ở khía cạnh khác, mang tính định kỳ theo kế hoạch. Mục đích nhằm phân tích, đánh giá kết quả đầu tư của nền kinh tế, ngành, địa phương; xác định mức độ đạt được so với quy hoạch, kế hoạch trong từng thời kỳ hay từng giai đoạn; phân tích nguyên nhân ảnh hưởng đến kết quả đầu tư cũng như đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư trong kỳ hay giai đoạn kế hoạch sau. Đảm bảo sự đầu không chỉ có ý nghĩa tại thời điểm tồn tại mà còn đem đến những bài học hữu ích trong tương lai.

Như vậy, sự kết hợp giữa giám sát tổng thể và đánh giá tổng thể đầu tư có ý nghĩa chiến lược vĩ mô. Giúp đánh giá toàn diện bức tranh đầy đủ của môi trường đầu tư nhằm làm cơ sở cho cơ quan quản lý nhà nước phát huy các giá trị nội tại hiện có và thực hiện các thay đổi phù hợp với định hướng phát triển.

2. Trách nhiệm giám sát và đánh giá tổng thể đầu tư được quy định như thế nào?  

Trách nhiệm giám sát và đánh giá tổng thể đầu tư được quy định tại Điều 81 Nghị định số 29/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ quy định về trình tự, thủ tục thẩm định dự án quan trọng quốc gia và giám sát, đánh giá đầu tư như sau:

“Điều 81. Trách nhiệm giám sát và đánh giá tổng thể đầu tư

1. Cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư thực hiện theo dõi, kiểm tra và đánh giá tổng thể đầu tư trong phạm vi quản lý.

2. Cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành thực hiện theo dõi, kiểm tra và đánh giá tổng thể đầu tư theo ngành, lĩnh vực quản lý.

3. Cơ quan đăng ký đầu tư thực hiện theo dõi, kiểm tra và đánh giá tổng thể đầu tư trong phạm vi quản lý.

4. Doanh nghiệp nhà nước thực hiện theo dõi, kiểm tra và đánh giá tổng thể đầu tư của doanh nghiệp.”

Như vậy, điều luật đã quy định rõ trách nhiệm giám sát và đánh giá tổng thể đầu tư của các chủ thể có liên quan, bao gồm cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư, cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành, cơ quan đăng ký đầu tư và doanh nghiệp nhà nước. Mỗi chủ thể có phạm vi, chức năng riêng trong việc theo dõi, kiểm tra và đánh giá các hoạt động đầu tư, bảo đảm quá trình này được tiến hành toàn diện và đồng bộ.

Qua đó, quy định đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập hệ thống giám sát đầu tư toàn diện và có tính hệ thống, giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đầu tư. Việc phân định rõ trách nhiệm giữa các cơ quan đảm bảo không chồng chéo, đồng thời tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quá trình đầu tư. Đối với doanh nghiệp nhà nước, quy định này còn giúp kiểm soát việc sử dụng vốn, đánh giá hiệu quả hoạt động đầu tư của doanh nghiệp, từ đó góp phần bảo toàn và phát triển nguồn vốn nhà nước, nâng cao niềm tin của xã hội vào môi trường đầu tư tại Việt Nam.

Trân trọng./.