Nhóm đất chưa sử dụng là đất gì? Việc quản lý đất chưa sử dụng và đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng được quy định như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi đang có ý định đầu tư vào một khu đất ở địa phương vì được giới thiệu là đất chưa sử dụng và nằm trong vùng quy hoạch phát triển nông nghiệp công nghệ cao. Tuy nhiên, tôi không rõ phần đất đó hiện do ai quản lý, có thể được đưa vào sử dụng ngay không. Vậy theo quy định của pháp luật, việc quản lý đất chưa sử dụng và đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng được quy định như thế nào?
MỤC LỤC
1. Nhóm đất chưa sử dụng là đất gì?
2. Việc quản lý đất chưa sử dụng được quy định như thế nào?
3. Việc đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng được quy định như thế nào?
Trả lời:
1. Nhóm đất chưa sử dụng là đất gì?
Căn cứ khoản 4 Điều 9 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:
“Điều 9. Phân loại đất
…
4. Nhóm đất chưa sử dụng là đất chưa xác định mục đích sử dụng và chưa giao, chưa cho thuê.”
Theo đó, nhóm đất chưa sử dụng là loại đất chưa xác định mục đích sử dụng cụ thể và chưa được Nhà nước giao hoặc cho thuê cho bất kỳ tổ chức, cá nhân nào. Nói cách khác, đây là diện tích đất còn để trống trong quy hoạch, chưa được đưa vào sử dụng chính thức cho các mục đích như đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp. Nhóm đất này thường được quản lý bởi Nhà nước và có thể được xem xét phân bổ, quy hoạch lại để phục vụ các nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh,... trong tương lai.
2. Việc quản lý đất chưa sử dụng được quy định như thế nào?
Căn cứ Điều 221 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:
“Điều 221. Quản lý đất chưa sử dụng
1. Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm quản lý, bảo vệ đất chưa sử dụng tại địa phương, đăng ký vào hồ sơ địa chính và báo cáo Ủy ban nhân dân cấp trên trực tiếp về tình hình quản lý, khai thác quỹ đất chưa sử dụng.
2. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm quản lý đất chưa sử dụng tại các đảo chưa giao cho đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã quản lý.”
Theo đó, trách nhiệm quản lý đất chưa sử dụng được phân cấp rõ ràng như sau:
- Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm trực tiếp quản lý và bảo vệ quỹ đất chưa sử dụng tại địa phương. Họ phải đăng ký quỹ đất này vào hồ sơ địa chính và định kỳ báo cáo tình hình quản lý, khai thác lên Ủy ban nhân dân cấp trên trực tiếp;
- Đối với các đảo chưa được giao cho đơn vị hành chính cấp huyện hoặc cấp xã quản lý thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh là cơ quan chịu trách nhiệm quản lý phần đất chưa sử dụng này.
3. Việc đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng được quy định như thế nào?
Căn cứ Điều 222 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:
“Điều 222. Đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng
1. Căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, Ủy ban nhân dân các cấp có kế hoạch đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng.
2. Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư để đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
3. Đối với diện tích đất được quy hoạch sử dụng vào mục đích nông nghiệp thì ưu tiên giao cho cá nhân cư trú tại địa phương mà chưa được giao đất hoặc thiếu đất sản xuất.
4. Nhà nước có chính sách đầu tư cơ sở hạ tầng đối với vùng biên giới, hải đảo, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng nhiều đất nhưng ít dân để thực hiện kế hoạch đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng; có chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất chưa sử dụng để đưa vào sử dụng.
5. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sử dụng nguồn kinh phí thu được từ nguồn thu khi cho phép chuyển mục đích đất trồng lúa sang sử dụng vào mục đích khác và nguồn kinh phí hợp pháp khác để phục vụ việc cải tạo, đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng.”
Theo đó, quy định nêu rõ về việc đưa đất chưa sử dụng vào khai thác trên cơ sở quy hoạch, gắn với chính sách khuyến khích đầu tư, hỗ trợ đặc thù cho vùng khó khăn và ưu tiên người dân địa phương thiếu đất. Đồng thời, quy định rõ ràng trách nhiệm của các cấp chính quyền và nguồn lực tài chính để đảm bảo thực hiện hiệu quả việc đưa đất vào sử dụng.
Trân trọng./.
