Chính sách phát triển và quản lý, sử dụng nhà ở của Nhà nước và yêu cầu chung về phát triển và quản lý, sử dụng nhà ở được quy định như thế nào?

Luật sư cho tôi hỏi: Tôi có một mảnh đất ở khu vực đã quy hoạch làm đất ở nếu tôi muốn xây dựng nhà để cho thuê thì có cần tuân thủ chính sách phát triển và quản lý nhà ở của Nhà nước không? Cần đáp ứng những yêu cầu gì?

MỤC LỤC

1. Chính sách phát triển và quản lý, sử dụng nhà ở của Nhà nước được quy định như thế nào?

2. Yêu cầu chung về phát triển và quản lý, sử dụng nhà ở được quy định như thế nào?

Trả lời:

1. Chính sách phát triển và quản lý, sử dụng nhà ở của Nhà nước được quy định như thế nào?

Căn cứ theo Điều 4 Luật Nhà ở 2023 quy định như sau:

“Điều 4. Chính sách phát triển và quản lý, sử dụng nhà ở

1. Nhà nước có chính sách phát triển nhà ở, tạo điều kiện để mọi người đều có chỗ ở thông qua việc thúc đẩy phát triển đa dạng các loại hình nhà ở, bao gồm nhà ở để bán, cho thuê mua, cho thuê phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của cá nhân, gia đình, hỗ trợ vốn để cải tạo, xây dựng lại nhà ở; Nhà nước đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng một phần hoặc toàn bộ vốn đầu tư công (sau đây gọi chung là vốn đầu tư công) để cho thuê, cho thuê mua.

2. Nhà nước có trách nhiệm tạo quỹ đất ở thông qua phê duyệt quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng.

3. Nhà nước ban hành cơ chế, chính sách về quy hoạch, đất đai, tài chính, tín dụng, về nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ, vật liệu xây dựng mới để khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển nhà ở và khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia phát triển nhà ở để bán, cho thuê mua, cho thuê theo cơ chế thị trường.

4. Nhà nước ban hành cơ chế, chính sách ưu đãi về tài chính về đất đai, tín dụng dài hạn với lãi suất ưu đãi, cơ chế ưu đãi tài chính khác và hỗ trợ từ nguồn vốn của Nhà nước để thực hiện chính sách về nhà ở xã hội, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.

5. Nhà nước có chính sách khuyến khích việc nghiên cứu và ban hành thiết kế mẫu, thiết kế điển hình đối với từng loại nhà ở phù hợp với từng khu vực, từng vùng, miền; có chính sách khuyến khích phát triển nhà ở tiết kiệm năng lượng.

6. Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh) có trách nhiệm quy hoạch, bố trí diện tích đất, đầu tư xây dựng nhà ở xã hội theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

7. Nhà nước có chính sách về quản lý, sử dụng nhà ở bảo đảm hiệu quả, an toàn, đúng mục đích và công năng sử dụng của nhà ở.”

Như vậy, nhà nước thúc đẩy phát triển đa dạng các loại hình nhà ở như nhà ở để bán, cho thuê, cho thuê mua; đồng thời hỗ trợ vốn cho việc cải tạo, xây dựng lại nhà ở và trực tiếp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng nguồn vốn đầu tư công. Bên cạnh đó, Nhà nước có trách nhiệm tạo lập quỹ đất thông qua quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, đồng thời ban hành các cơ chế, chính sách về đất đai, tài chính, tín dụng, khoa học – công nghệ để khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia phát triển nhà ở theo cơ chế thị trường. Ngoài ra, Nhà nước còn thực hiện các chính sách ưu đãi tài chính, tín dụng dài hạn và hỗ trợ từ nguồn vốn công cho phát triển nhà ở xã hội và cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. Chính sách cũng khuyến khích việc nghiên cứu, áp dụng thiết kế mẫu phù hợp với từng vùng miền và phát triển nhà ở tiết kiệm năng lượng. Đồng thời, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm quy hoạch, bố trí đất và xây dựng nhà ở xã hội theo quy định pháp luật. Tất cả các chính sách này đều hướng tới mục tiêu quản lý, sử dụng nhà ở hiệu quả, an toàn, đúng mục đích và phát huy được công năng sử dụng.

2. Yêu cầu chung về phát triển và quản lý, sử dụng nhà ở được quy định như thế nào?

Căn cứ theo Điều 5 Luật Nhà ở 2023 quy định như sau:

“Điều 5. Yêu cầu chung về phát triển và quản lý, sử dụng nhà ở

1. Phù hợp với nhu cầu về nhà ở của các đối tượng và điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước, địa phương, vùng, miền trong từng thời kỳ.

2. Phù hợp với Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia, quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở trong từng giai đoạn của địa phương, bảo đảm đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; phát triển nhà ở trên cơ sở sử dụng tiết kiệm các nguồn lực; tăng cường công tác quản lý xây dựng nhà ở.

3. Tuân thủ quy định của pháp luật về nhà ở; đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, chất lượng xây dựng đối với nhà ở theo quy định của pháp luật, thực hiện đúng yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy, kiến trúc, cảnh quan, vệ sinh, môi trường, an toàn trong quá trình xây dựng theo quy định của pháp luật; có khả năng ứng phó với thiên tai, biến đổi khí hậu; sử dụng tiết kiệm năng lượng, tài nguyên đất đai.

4. Đối với khu vực đô thị, việc phát triển nhà ở chủ yếu được thực hiện theo dự án, có các cơ cấu loại hình, diện tích nhà ở phù hợp với nhu cầu của thị trường. Đối với các khu vực còn lại thì căn cứ điều kiện cụ thể của địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể các địa điểm, vị trí phải phát triển nhà ở theo dự án. Tại đô thị loại I, tại các phường, quận, thành phố thuộc đô thị loại đặc biệt thì chủ yếu phát triển nhà chung cư.

5. Tại các khu vực phường, quận, thành phố thuộc đô thị loại đặc biệt, loại I, loại II và loại III, chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở phải xây dựng nhà ở để bán, cho thuê mua, cho thuê. Đối với các khu vực còn lại, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ điều kiện của địa phương để xác định các khu vực chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở phải xây dựng nhà ở để bán, cho thuê mua, cho thuê hoặc được chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo hình thức phân lô bán nền để cá nhân tự xây dựng nhà ở; trường hợp chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở được chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho cá nhân tự xây dựng nhà ở thì thực hiện theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản và pháp luật về đất đai; trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất để đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở theo quy định của Luật Đất đai thì chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở phải xây dựng nhà ở để bán, cho thuê mua, cho thuê.

6. Căn cứ nhu cầu về nhà ở và điều kiện của địa phương, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch phải quy hoạch bố trí quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội cho các đối tượng thu nhập thấp, hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị, người lao động làm việc trong khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao theo quy định của Luật này.

7. Đối với khu vực nông thôn, miền núi, biên giới, hải đảo thì việc phát triển nhà ở phải phù hợp với chương trình xây dựng nông thôn mới, phong tục, tập quán của từng dân tộc, điều kiện tự nhiên của từng vùng, miền; từng bước xóa bỏ việc du canh, du cư, bảo đảm phát triển nông thôn bền vững; khuyến khích phát triển nhà ở theo dự án, nhà ở nhiều tầng.

8. Việc quản lý, sử dụng nhà ở phải đúng mục đích, công năng sử dụng, đáp ứng các điều kiện về phòng cháy, chữa cháy, vệ sinh, môi trường, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, tuân thủ quy định về quản lý hồ sơ nhà ở, bảo hành, bảo trì, cải tạo, phá dỡ nhà ở và các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng nhà ở có liên quan.

9. Đáp ứng yêu cầu khác theo quy định của Luật này đối với việc phát triển từng loại hình nhà ở.”

Trường hợp trên, việc xây dựng nhà ở để cho thuê là một hoạt động được Nhà nước khuyến khích trong chính sách phát triển nhà ở. Cụ thể, Điều 4 nêu rõ rằng Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi để tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia phát triển nhà ở, bao gồm cả nhà ở thương mại cho thuê, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế – xã hội và quy hoạch xây dựng. Đồng thời, Nhà nước thực hiện chính sách quản lý thống nhất về nhà ở nhằm bảo đảm sử dụng nhà đúng mục đích, tiết kiệm và hiệu quả.

Bên cạnh đó, việc phát triển và sử dụng nhà ở phải đáp ứng các yêu cầu chung như: Tuân thủ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, bảo đảm chất lượng công trình, an toàn cho người sử dụng và không làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác. Như vậy, nếu bạn muốn xây nhà để cho thuê, bạn cần tuân thủ đúng quy hoạch xây dựng, bảo đảm các tiêu chuẩn về kỹ thuật, môi trường và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ pháp lý liên quan, xin giấy phép xây dựng (nếu cần), đăng ký kinh doanh (nếu hoạt động cho thuê có quy mô lớn) và kê khai thuế theo quy định pháp luật hiện hành.

Trân trọng./.