Các công việc trong gia đình bao gồm những gì? Nghĩa vụ của các bên trong trong việc thực hiện hợp đồng giúp việc gia đình được quy định như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi đang có ý định thuê một người giúp việc để hỗ trợ công việc trong gia đình, nhưng chưa rõ phạm vi công việc cụ thể cũng như trách nhiệm pháp lý của cả hai bên khi ký hợp đồng. Vậy, theo quy định của pháp luật hiện hành, các công việc trong gia đình bao gồm những gì? Nghĩa vụ của các bên trong việc thực hiện hợp đồng giúp việc gia đình được quy định như thế nào? Xin cảm ơn!
MỤC LỤC
1. Các công việc trong gia đình bao gồmnhững gì?
Trả lời:
1. Các công việc trong gia đình bao gồmnhững gì?
Căn cứ khoản 1 Điều 161 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
“Điều 161. Lao động là người giúp việc gia đình
1. Lao động là người giúp việc gia đình là người lao động làm thường xuyên các công việc trong gia đình của một hoặc nhiều hộ gia đình.
Các công việc trong gia đình bao gồm công việc nội trợ, quản gia, chăm sóc trẻ em, chăm sóc người bệnh, chăm sóc người già, lái xe, làm vườn và các công việc khác cho hộ gia đình nhưng không liên quan đến hoạt động thương mại.”
Theo đó, các công việc gia đình bao gồm: Công việc nội trợ, quản gia, chăm sóc trẻ em, chăm sóc người bệnh, chăm sóc người già, lái xe, làm vườn cùng với các công việc khác phục vụ sinh hoạt của hộ gia đình. Tuy nhiên, các công việc này không được liên quan đến hoạt động thương mại.
2. Nghĩa vụ của các bên trong trong việc thực hiện hợp đồng giúp việc gia đình được quy định như thế nào?
* Nghĩa vụ của người sử dụng lao động khi sử dụng lao động là người giúp việc gia đình
Căn cứ Điều 163 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
“Điều 163. Nghĩa vụ của người sử dụng lao động khi sử dụng lao động là người giúp việc gia đình
1. Thực hiện đầy đủ thỏa thuận đã giao kết trong hợp đồng lao động.
2. Trả cho người giúp việc gia đình khoản tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật để người lao động chủ động tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
3. Tôn trọng danh dự, nhân phẩm của người giúp việc gia đình.
4. Bố trí chỗ ăn, ở hợp vệ sinh cho người giúp việc gia đình nếu có thỏa thuận.
5. Tạo cơ hội cho người giúp việc gia đình được tham gia học văn hóa, giáo dục nghề nghiệp.
6. Trả tiền tàu xe đi đường khi người giúp việc gia đình thôi việc về nơi cư trú, trừ trường hợp người giúp việc gia đình chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn.”
Theo đó, người sử dụng lao động phải thực hiện đầy đủ các thỏa thuận đã cam kết trong hợp đồng lao động. Họ cũng có trách nhiệm trả cho người giúp việc một khoản tiền tương ứng với mức đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định pháp luật để người lao động có thể tự mình tham gia các loại bảo hiểm này. Bên cạnh đó, người sử dụng lao động phải tôn trọng danh dự, nhân phẩm của người giúp việc gia đình và bố trí chỗ ăn, ở hợp vệ sinh nếu hai bên có thỏa thuận trong hợp đồng. Ngoài ra, người sử dụng lao động cần tạo điều kiện để người giúp việc được tham gia học văn hóa hoặc đào tạo nghề nếu có nguyện vọng. Cuối cùng, khi người giúp việc chấm dứt hợp đồng và trở về nơi cư trú, người sử dụng lao động phải chi trả tiền tàu xe đi đường, trừ khi việc chấm dứt hợp đồng là do người giúp việc đơn phương chấm dứt trước thời hạn.
* Nghĩa vụ của lao động là người giúp việc gia đình
Căn cứ Điều 164 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
“Điều 164. Nghĩa vụ của lao động là người giúp việc gia đình
1. Thực hiện đầy đủ thỏa thuận đã giao kết trong hợp đồng lao động.
2. Phải bồi thường theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật nếu làm hỏng, mất tài sản của người sử dụng lao động.
3. Thông báo kịp thời với người sử dụng lao động về khả năng, nguy cơ gây tai nạn, đe dọa an toàn, sức khỏe, tính mạng, tài sản của gia đình người sử dụng lao động và bản thân.
4. Tố cáo với cơ quan có thẩm quyền nếu người sử dụng lao động có hành vi ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động hoặc có hành vi khác vi phạm pháp luật.”
Theo đó, nghĩa vụ của lao động là người giúp việc gia đình, bao gồm:
- Thứ nhất, người giúp việc phải thực hiện đầy đủ các thỏa thuận đã được ghi trong hợp đồng lao động đã ký kết với người sử dụng lao động;
- Thứ hai, trong trường hợp làm hư hỏng hoặc làm mất tài sản của người sử dụng lao động, người giúp việc có trách nhiệm bồi thường theo thỏa thuận giữa hai bên hoặc theo quy định của pháp luật;
- Thứ ba, người giúp việc cần chủ động thông báo kịp thời cho người sử dụng lao động nếu phát hiện các khả năng hoặc nguy cơ gây tai nạn, đe dọa đến an toàn, sức khỏe, tính mạng hoặc tài sản của gia đình người sử dụng lao động và của chính bản thân mình;
- Thứ tư, người giúp việc có quyền và nghĩa vụ tố cáo với cơ quan có thẩm quyền nếu bị người sử dụng lao động ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động hoặc có hành vi vi phạm pháp luật khác.
Trân trọng./.
