Cơ quan lập quy hoạch là cơ quan, tổ chức nào? Trách nhiệm của cơ quan lập quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch vùng được quy định như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi đang làm việc tại một công ty có dự án đầu tư liên quan đến quy hoạch vùng ven biển. Trong quá trình tìm hiểu, tôi chưa rõ cơ quan nào chịu trách nhiệm lập quy hoạch và họ cần thực hiện những công việc gì. Vậy, cơ quan lập quy hoạch là cơ quan, tổ chức nào? Trách nhiệm của cơ quan lập quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch vùng được quy định như thế nào?
MỤC LỤC
1. Cơ quan lập quy hoạch là cơ quan, tổ chức nào?
Trả lời:
1. Cơ quan lập quy hoạch là cơ quan, tổ chức nào?
Căn cứ khoản 12 Điều 3 Luật Quy hoạch 2017 quy định như sau:
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
…
12. Cơ quan lập quy hoạch là cơ quan, tổ chức được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giao trách nhiệm lập quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia.”
Theo đó, cơ quan lập quy hoạch là cơ quan, tổ chức được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giao trách nhiệm lập quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia.
2. Trách nhiệm của cơ quan lập quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch vùng được quy định như thế nào?
Căn cứ Điều Điều 9 Nghị định 37/2019/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 5 Điều 1 Nghị định 58/2023/NĐ-CP và khoản 13 Điều 1 Nghị định 22/2025/NĐ-CP quy định như sau:
“Điều 9. Trách nhiệm của cơ quan lập quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch vùng
1. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan xây dựng nhiệm vụ lập quy hoạch, bao gồm các hoạt động sau đây:
a) Xác định các yêu cầu về nội dung, phương pháp lập quy hoạch, gồm yêu cầu đối với các nội dung lập quy hoạch, yêu cầu về tính khoa học, tính thực tiễn, độ tin cậy của phương pháp tiếp cận và phương pháp lập quy hoạch, yêu cầu về kế hoạch, tiến độ lập quy hoạch; xây dựng báo cáo thuyết minh nhiệm vụ lập quy hoạch;
b) Trình thẩm định và trình phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch;
c) Cơ quan lập quy hoạch được thuê tư vấn đáp ứng điều kiện về năng lực chuyên môn quy định tại Điều 4 Nghị định này để xây dựng nhiệm vụ lập quy hoạch.
2. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan triển khai thực hiện kế hoạch lập quy hoạch theo nhiệm vụ lập quy hoạch đã được phê duyệt.
3. Lựa chọn tổ chức tư vấn lập quy hoạch đáp ứng điều kiện về năng lực chuyên môn quy định tại Điều 4 Nghị định này; báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định việc lựa chọn tổ chức tư vấn lập quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia trong trường hợp không có tổ chức tư vấn đáp ứng điều kiện về năng lực chuyên môn quy định tại Điều 4 Nghị định này.
4. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức điều tra, khảo sát, thu thập thông tin, khai thác hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch phục vụ việc lập quy hoạch.
5. Chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ và địa phương liên quan thực hiện việc nghiên cứu, phân tích, đánh giá, dự báo về các yếu tố, điều kiện, nguồn lực, bối cảnh phát triển, đánh giá thực trạng phát triển, đề xuất các quan điểm, mục tiêu, nội dung quy hoạch; gửi xin ý kiến các bộ, cơ quan ngang bộ và địa phương liên quan.
6. Chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ và địa phương liên quan hoàn thiện quy hoạch. Trường hợp còn có ý kiến khác nhau về quy hoạch, cơ quan lập quy hoạch có trách nhiệm tổng hợp ý kiến, đề xuất phương án, báo cáo cơ quan tổ chức lập quy hoạch xem xét quyết định; hoàn thiện quy hoạch theo ý kiến kết luận của cơ quan tổ chức lập quy hoạch.
7. Chịu trách nhiệm lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan về quy hoạch.
8. Trình thẩm định quy hoạch; báo cáo Chính phủ xem xét trình Quốc hội quyết định đối với quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia và quy hoạch sử dụng đất quốc gia; trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đối với quy hoạch vùng.
9. Chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu, tài liệu, hệ thống sơ đồ, bản đồ và cơ sở dữ liệu trong hồ sơ quy hoạch, bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật về bí mật nhà nước và pháp luật có liên quan khác.
10. Phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu lập nhiệm vụ lập quy hoạch; phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu lập quy hoạch theo quy định của pháp luật về đấu thầu.”
Như vậy, cơ quan lập quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia và quy hoạch vùng có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan để xây dựng nhiệm vụ lập quy hoạch. Cụ thể, cơ quan này phải xác định các yêu cầu về nội dung, phương pháp lập quy hoạch, tính khoa học, thực tiễn, độ tin cậy của phương pháp tiếp cận, kế hoạch và tiến độ lập quy hoạch; đồng thời xây dựng báo cáo thuyết minh nhiệm vụ lập quy hoạch và trình thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ đó. Cơ quan lập quy hoạch có thể thuê tư vấn có năng lực chuyên môn theo quy định tại Điều 4 Nghị định 37/2019/NĐ-CP để thực hiện nhiệm vụ này.
Sau khi nhiệm vụ lập quy hoạch được phê duyệt, cơ quan lập quy hoạch tiếp tục chủ trì triển khai thực hiện kế hoạch lập quy hoạch. Cơ quan này có trách nhiệm lựa chọn tổ chức tư vấn đủ điều kiện năng lực, trong trường hợp không có tổ chức nào đáp ứng, phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định lựa chọn tổ chức tư vấn. Bên cạnh đó, cơ quan lập quy hoạch cần tổ chức điều tra, khảo sát, thu thập thông tin, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia phục vụ cho việc lập quy hoạch.
Cơ quan lập quy hoạch cũng cần phối hợp với các bộ, ngành và địa phương để nghiên cứu, phân tích, đánh giá và dự báo các yếu tố, điều kiện, nguồn lực, thực trạng và bối cảnh phát triển; từ đó đề xuất quan điểm, mục tiêu và nội dung quy hoạch, đồng thời xin ý kiến các bên liên quan. Sau đó, tiếp tục chủ trì phối hợp hoàn thiện quy hoạch; nếu có ý kiến khác nhau, cơ quan này có trách nhiệm tổng hợp, đề xuất phương án và báo cáo cơ quan tổ chức lập quy hoạch quyết định, bảo đảm hoàn thiện quy hoạch theo kết luận đã thống nhất.
Ngoài ra, cơ quan lập quy hoạch còn phải tổ chức lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan; trình quy hoạch để thẩm định; báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội quyết định đối với quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển và quy hoạch sử dụng đất quốc gia; trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch vùng. Cơ quan này cũng chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu, tài liệu, sơ đồ, bản đồ và cơ sở dữ liệu trong hồ sơ quy hoạch, bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật về bảo mật và các quy định pháp luật khác. Cuối cùng, cơ quan lập quy hoạch có trách nhiệm phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu lập nhiệm vụ quy hoạch và kế hoạch lựa chọn nhà thầu lập quy hoạch theo quy định pháp luật về đấu thầu.
Trân trọng./.
