1. Giải thích từ ngữ

Tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép được hiểu là hành vi của một người vì vụ lợi mà tổ chức môi giới cho người khác ra khỏi biên giới Việt Nam hoặc vào hoặc ở lại lãnh thổ Việt Nam không có giấy phép theo quy định của pháp luật về xuất, nhập cảnh.

2. Tội danh

“Điều 348. Tội tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép

1. Người nào vì vụ lợi mà tổ chức hoặc môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép, thì bị phạt từ từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Đối với từ 05 người đến 10 người;

d) Có tính chất chuyên nghiệp;

đ) Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

e) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Đối với 11 người trở lên;

b) Thu lợi bất chính 500.000.000 đồng trở lên;

c) Làm chết người.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Khách thể của tội phạm là hoạt động quản lý hành chính về lĩnh vực xuất cảnh, cư trú của Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Hành vi vi phạm bao gồm:

• Tổ chức cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép: Người phạm tội có thể tổ chức hoặc điều hành hoạt động đưa người khác ra khỏi hoặc vào Việt Nam mà không có giấy tờ hợp lệ, hoặc không tuân thủ các quy định về xuất nhập cảnh. Ví dụ: tổ chức đưa người vượt biên trái phép, sử dụng phương tiện như tàu thuyền, xe cộ để đưa người qua biên giới mà không qua kiểm soát của cơ quan chức năng.
• Môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép: Đây là hành vi làm trung gian, sắp xếp hoặc tạo điều kiện để người khác xuất cảnh hoặc nhập cảnh trái phép. Người phạm tội có thể nhận tiền hoặc lợi ích khác để thực hiện hành vi này. Ví dụ: một người nhận tiền để giúp người khác làm thủ tục hoặc sử dụng giấy tờ giả để xuất cảnh hoặc nhập cảnh trái phép.
• Tổ chức, môi giới cho người khác ở lại Việt Nam trái phép: Hành vi này bao gồm việc giúp đỡ, sắp xếp cho người khác cư trú tại Việt Nam mà không có giấy phép hợp lệ hoặc khi giấy phép đã hết hạn. Ví dụ: cung cấp nơi ở, tạo điều kiện làm việc cho người nước ngoài ở lại Việt Nam mà không có thị thực hoặc giấy phép lao động.

Hành vi tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép có thể dẫn đến các hậu quả như:

• Gây mất an ninh, trật tự xã hội: Các hành vi này có thể dẫn đến tình trạng người nước ngoài cư trú trái phép, tham gia vào các hoạt động phạm tội, hoặc gây ra những mối đe dọa đến an ninh quốc gia.
• Làm suy yếu hiệu quả quản lý của Nhà nước: Việc không kiểm soát được tình trạng xuất nhập cảnh và cư trú trái phép làm giảm khả năng kiểm soát của Nhà nước đối với hoạt động này, dẫn đến sự gia tăng của các hoạt động phạm tội như buôn người, buôn lậu.
• Gây thiệt hại kinh tế và uy tín quốc gia: Việc tổ chức, môi giới trái phép có thể gây ra những tổn thất về kinh tế, làm tăng chi phí quản lý và giảm uy tín quốc gia trong việc thực thi pháp luật.

Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm và hậu quả là điều kiện bắt buộc để xác định trách nhiệm hình sự. Hậu quả nghiêm trọng phải trực tiếp xuất phát từ hành vi tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Người phạm tội thực hiện hành vi với lỗi cố ý. Họ nhận thức rõ hành vi tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép là vi phạm pháp luật nhưng vẫn cố tình thực hiện, chấp nhận hoặc bỏ mặc hậu quả có thể xảy ra.

Động cơ phạm tội thường xuất phát từ mong muốn thu lợi bất chính từ việc tổ chức hoặc môi giới. Người phạm tội có thể nhận tiền, tài sản hoặc các lợi ích khác từ việc giúp đỡ người khác thực hiện hành vi xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép.

Mục đích của người phạm tội là để đạt được lợi ích kinh tế hoặc hỗ trợ cho các hoạt động phạm tội khác như buôn người, buôn lậu. Họ có thể lợi dụng việc tổ chức, môi giới cho người khác để đạt được mục đích cá nhân hoặc thực hiện các hành vi phạm tội khác.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm này là cá nhân từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự. Chủ thể có thể là người Việt Nam hoặc người nước ngoài. Họ có thể là những người có hiểu biết về các quy định pháp luật nhưng vẫn cố tình vi phạm để đạt được lợi ích cá nhân. Trong nhiều trường hợp, chủ thể của tội phạm này có thể là những người có chức vụ, quyền hạn hoặc có hiểu biết sâu rộng về hoạt động xuất cảnh, nhập cảnh và cư trú, nhưng lợi dụng vị trí và kiến thức để thực hiện hành vi phạm tội.

Trân trọng./.