1. Giải thích từ ngữ

Đưa hối lộ được hiểu là hành vi đưa tiền hoặc tài sản hoặc lợi ích vật chất khác một cách trực tiếp hoặc qua trung gian cho người có chức vụ, quyền hạn hoặc người khác hoặc tổ chức khác để họ làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ.

2. Tội danh

“Điều 364. Tội đưa hối lộ

1. Người nào trực tiếp hay qua trung gian đã đưa hoặc sẽ đưa cho người có chức vụ, quyền hạn hoặc người khác hoặc tổ chức khác bất kỳ lợi ích nào sau đây để người có chức vụ, quyền hạn làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng;

b) Lợi ích phi vật chất.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Có tổ chức;

b) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

c) Dùng tài sản của Nhà nước để đưa hối lộ;

d) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

đ) Phạm tội 02 lần trở lên;

e) Của hối lộ là tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

3. Phạm tội trong trường hợp của hối lộ là tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm.

4. Phạm tội trong trường hợp của hối lộ là tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác trị giá 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt từ tù 12 năm đến 20 năm.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.

6. Người nào đưa hoặc sẽ đưa hối lộ cho công chức nước ngoài, công chức của tổ chức quốc tế công, người có chức vụ trong các doanh nghiệp, tổ chức ngoài Nhà nước cũng bị xử lý theo quy định tại Điều này.

7. Người bị ép buộc đưa hối lộ mà chủ động khai báo trước khi bị phát giác, thì được coi là không có tội và được trả lại toàn bộ của đã dùng để đưa hối lộ.

Người đưa hối lộ tuy không bị ép buộc nhưng đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự và được trả lại một phần hoặc toàn bộ của đã dùng để đưa hối lộ.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Khách thể của tội đưa hối lộ là hành vi phạm tội xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị- xã hội, tổ chức kinh tế nhà nước; làm cho các cơ quan, tổ chức nhà nước bị suy yếu, làm mất đi uy tín của nhà nước đối với nhân dân; là cơ sở để làm thóai hóa, biến chất đội ngũ cán bộ, công chức cơ quan nhà nước làm giảm đi hiệu quả trong công tác quản lý của nhà nước.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Tội đưa hối lộ bao gồm hành vi đưa hoặc hứa hẹn đưa tài sản hoặc lợi ích khác cho người có chức vụ, quyền hạn. Tài sản có thể là tiền, quà tặng, hoặc bất kỳ hình thức lợi ích nào khác. Hứa hẹn đưa tài sản cũng cấu thành tội phạm nếu hành vi này được thực hiện với mục đích cụ thể là để người có chức vụ thực hiện hoặc không thực hiện một hành vi.

Hành vi của người phạm tội có thể nhằm để người có chức vụ thực hiện một hành vi trong khi thi hành công vụ (ví dụ: ra quyết định, cấp phép) hoặc không thực hiện hành vi (ví dụ: không xử lý vi phạm, không kiểm tra). Ngoài ra, hành vi đưa hối lộ còn nhằm để thực hiện một hành vi trái pháp luật (ví dụ: che giấu vi phạm, làm trái quy định).

Tội đưa hối lộ phải gây ra hậu quả nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng cho hoạt động công vụ hoặc lợi ích công cộng. Hậu quả này có thể bao gồm việc làm sai lệch quyết định hành chính, gây thiệt hại tài sản công, hoặc làm suy giảm niềm tin của xã hội vào công lý và công vụ.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Người phạm tội đưa hối lộ phải thực hiện hành vi này với yếu tố cố ý. Điều này có nghĩa là người phạm tội biết rõ rằng hành vi của mình là vi phạm pháp luật và có ý định đạt được mục đích thông qua việc đưa hối lộ. Ý định này thể hiện trong việc họ chủ động đưa tài sản hoặc lợi ích khác với sự hiểu biết về hậu quả của hành vi đó.

Động cơ của hành vi đưa hối lộ có thể rất đa dạng, bao gồm việc muốn đạt được một lợi ích cá nhân, che giấu vi phạm, hoặc ảnh hưởng đến quyết định của người có chức vụ. Động cơ không phải là yếu tố cấu thành tội phạm nhưng thường được xem xét để xác định mức độ nghiêm trọng và hình phạt của hành vi.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội đưa hối lộ là người có năng lực trách nhiệm hình sự. Chủ thể của tội đưa hối lộ không phải chủ thể đặc biệt, tuy nhiên người phạm tội đưa hối lộ cũng có thể là người có chức vụ, quyền hạn và lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để đưa hối lộ nhưng đây không phải dấu hiệu bắt buộc.

Trân trọng./.