Quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản bị giới hạn như thế nào?

Luật sư cho tôi hỏi: Hàng xóm của tôi mở quán karaoke tại nhà, gây ồn ào và ảnh hưởng đến sinh hoạt chung. Họ cho rằng nhà họ thì họ có quyền sử dụng theo ý muốn. Trong trường hợp này, tôi có thể làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình?

MỤC LỤC

1. Quyền sở hữu là gì? Giới hạn quyền sở hữu là gì?

2. Thế nào là tình thế cấp thiết

3. Các trường hợp khác giới hạn quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản

3.1. Giới hạn quyền sở hữu trong vấn đề bảo vệ môi trường

3.2. Nghĩa vụ bảo vệ, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội của chủ sở hữu

3.3. Nghĩa vụ tôn trọng, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội

3.4. Nghĩa vụ tôn trọng quy tắc xây dựng

Trả lời:

1. Quyền sở hữu là gì? Giới hạn quyền sở hữu là gì?

Căn cứ theo Điều 158 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quyền sở hữu như sau:

“Điều 158. Quyền sở hữu

Quyền sở hữu bao gồm quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt tài sản của chủ sở hữu theo quy định của luật.”

Giới hạn quyền sở hữu được hiểu là phạm vi mà pháp luật xác định cho chủ sở hữu trong việc chiếm hữu, sử dụng và định đoạt tài sản thuộc sở hữu của mình.

Chủ sở hữu có quyền sử dụng, chiếm hữu, định đoạt đối với tài sản theo ý chí của mình nhưng phải tôn trọng lợi ích nhà nước, lợi ích công cộng và quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.

Theo Bộ luật Dân sự 2015 thì trong khi thực hiện quyền sở hữu của mình, có một số trường hợp chủ sở hữu và chủ thể có quyền khác đối với tài sản có thể bị giới hạn quyền. Đó là:

- Trong tình thế cấp thiết.

- Nghĩa vụ bảo vệ môi trường.

- Nghĩa vụ tôn trọng, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.

- Nghĩa vụ tôn trọng quy tắc xây dựng.

2. Thế nào là tình thế cấp thiết

Căn cứ theo khoản 1 Điều 171 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

“Điều 171. Quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản trong trường hợp xảy ra tình thế cấp thiết

1. Tình thế cấp thiết là tình thế của người vì muốn tránh một nguy cơ đang thực tế đe dọa trực tiếp lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của mình hoặc của người khác mà không còn cách nào khác là phải có hành động gây một thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn chặn.”

Như vậy, một sự kiện được coi là tình thế cấp thiết khi đáp ứng đầy đủ các yếu tố sau:

- Tồn tại một nguy cơ thực tế đe dọa trực tiếp lợi ích công cộng, lợi ích hợp pháp của mình hoặc của người khác.

- Hành vi gây thiệt hại cho tài sản của người khác phải là biện pháp tối ưu và hiệu quả nhất mà người gây thiệt hại sử dụng để giảm thiểu một cách tối đa nhất thiệt hại xảy ra.

- Thiệt hại xảy ra trong tình thế cấp thiết phải nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn ngừa vì mục đích của việc áp dụng các biện pháp trong tình thế cấp thiết là nhằm ngăn chặn thiệt hại xảy ra hoặc hạn chế phần nào thiệt hại.

3. Các trường hợp khác giới hạn quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản

3.1. Giới hạn quyền sở hữu trong vấn đề bảo vệ môi trường

Khi thực hiện quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản thì chủ thể phải tuân theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường; nếu làm ô nhiễm môi trường thì phải chấm dứt hành vi gây ô nhiễm, thực hiện các biện pháp để khắc phục hậu quả và bồi thường thiệt hại.

3.2. Nghĩa vụ bảo vệ, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội của chủ sở hữu

Khi thực hiện quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản thì chủ thể phải tôn trọng, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, không được lạm dụng quyền để gây mất trật tự, an toàn xã hội, làm thiệt hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.

3.3. Nghĩa vụ tôn trọng, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội

Khi thực hiện quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản thì chủ thể phải tôn trọng, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, không được lạm dụng quyền để gây mất trật tự, an toàn xã hội, làm thiệt hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.

3.4. Nghĩa vụ tôn trọng quy tắc xây dựng

Trong quá trình xây dựng, chủ sở hữu và các chủ sở hữu tài sản khác phải tuân thủ pháp luật về xây dựng, bảo đảm an toàn xây dựng đường đô thị cao, khoảng cách theo quy định của pháp luật về xây dựng, bảo vệ quyền của các chủ sở hữu liên kế và các chủ sở hữu tài sản khác, không xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của bất kỳ người nào và các tài sản xung quanh.

Trong trường hợp hàng xóm mở quán karaoke tại nhà gây ồn ào, ảnh hưởng đến sinh hoạt chung và cho rằng họ có quyền sử dụng nhà theo ý muốn, bạn hoàn toàn có thể bảo vệ quyền lợi của mình.

Trước tiên, bạn nên thương lượng trực tiếp với hàng xóm, trao đổi một cách lịch sự để họ hiểu rằng tiếng ồn ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn và các hộ dân xung quanh. Nếu hàng xóm không hợp tác, bạn có thể báo cáo với chính quyền địa phương, cụ thể là tổ dân phố hoặc công an phường, để họ kiểm tra và nhắc nhở.

Trân trọng./.