1. Giải thích từ ngữ

Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện tham gia giao thông đường bộ được hiểu là hành vi của cá nhân hoặc tổ chức giao phương tiện giao thông đường bộ cho người không có đủ điều kiện, giấy phép hoặc khả năng cần thiết để điều khiển phương tiện đó một cách an toàn.

2. Tội danh

“Điều 264. Tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ 

1. Người nào giao cho người mà biết rõ người đó không có giấy phép lái xe hoặc đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy, chất kích thích mạnh khác hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:

a) Làm chết người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Làm chết 02 người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Làm chết 03 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Tội phạm xâm phạm vào các quy định của nhà nước về an toàn giao thông vận tải đường bộ, những quy định nhằm bảo đảm an toàn tính mạng, sức khỏe của con người, gây thiệt hại cho tài sản của nhà nước, tổ chức hay công dân, làm ảnh hưởng đến sự hoạt động bình thường của giao thông đường bộ.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Hành vi được biểu hiện ở việc người chủ sở hữu, quản lý phương tiện tham gia giao thông đường bộ giao cho người không có giấy phép lái xe hoặc người đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định hoặc có sử dụng chất ma túy hoặc các chất kích thích mạnh khác hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ.

Hành vi khách quan:

- Giao phương tiện cho người không có giấy phép lái xe hợp lệ: Giao phương tiện giao thông cho người không có giấy phép lái xe, hoặc giấy phép đã hết hạn.

- Giao phương tiện cho người có giấy phép lái xe nhưng không đủ điều kiện sức khỏe hoặc kỹ năng: Giao phương tiện cho người có giấy phép lái xe nhưng có vấn đề về sức khỏe như thị lực kém hoặc không đủ kỹ năng điều khiển phương tiện một cách an toàn.

Ví dụ: Một doanh nghiệp vận tải cho phép một tài xế có giấy phép lái xe nhưng mắc bệnh động kinh (mà không kiểm tra sức khỏe định kỳ) điều khiển xe tải, dẫn đến nguy cơ tai nạn giao thông.

- Giao phương tiện cho người chưa qua đào tạo hoặc không có chứng chỉ đào tạo phù hợp:Giao phương tiện cho người chưa qua đào tạo lái xe hoặc không có chứng chỉ đào tạo phù hợp, dẫn đến việc họ không có kiến thức và kỹ năng cần thiết để điều khiển phương tiện an toàn.

Ví dụ: Một người chủ cho phép một thanh niên chưa hoàn thành khóa đào tạo lái xe điều khiển xe ô tô của mình dẫn đến tai nạn vì thanh niên chưa biết cách xử lý tình huống giao thông.

- Giao phương tiện cho người có giấy phép lái xe không phù hợp với loại phương tiện: Giao phương tiện cho người có giấy phép lái xe nhưng không phù hợp với loại phương tiện mà họ đang điều khiển.

Hậu quả là cấu thành bắt buộc của tội phạm, gồm:

- Làm chết người;

- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

- Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Tội phạm được thực hiện dưới hình thức lỗi vô ý. Người phạm tội nhận thức được người được điều động điều khiển các phương tiện giao thông không đủ các điều kiện để đảm bảo an toàn nhưng vẫn điều động hoặc giao cho họ điều khiển dẫn đến hậu quả xảy ra.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm này có thể là bất kỳ người nào từ đủ 16 tuổi trở lên theo Điều 12 Bộ luật Hình sự và có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự theo Điều 21 Bộ luật Hình sự.

Trân trọng./.