1. Giải thích từ ngữ

Điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển tàu bay được hiểu là hành vi hành vi điều động hoặc giao cho người không có bằng lái hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển các phương tiện giao thông đường không.

2. Tội danh

“Điều 280. Tội điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển tàu bay 

1. Người nào điều động hoặc giao cho người không có giấy phép người lái tàu bay hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển tàu bay, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Làm chết người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Làm chết 02 người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:

a) Làm chết 03 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Tội phạm này xâm phạm đến trật tự an toàn giao thông đường không, cụ thể là sự an toàn trong việc vận hành tàu bay. Khách thể của tội phạm này không chỉ bao gồm trật tự an toàn giao thông mà còn liên quan trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe của con người và an toàn của tài sản trong quá trình sử dụng tàu bay.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Người phạm tội có thể thực hiện một trong hai hành vi sau:

• Điều động: Chỉ đạo hoặc ra lệnh cho một người không đủ điều kiện điều khiển tàu bay thực hiện việc điều khiển tàu bay.
• Giao cho: Trao quyền hoặc trách nhiệm điều khiển tàu bay cho một người không đủ điều kiện điều khiển tàu bay.

Những hành vi này đều có tính chất nguy hiểm cao, bởi vì chúng tạo ra nguy cơ tiềm ẩn cho an toàn hàng không, có thể dẫn đến tai nạn nghiêm trọng.

Hậu quả của hành vi này có thể là các sự cố hoặc tai nạn hàng không gây thiệt hại về người và tài sản. Tuy nhiên, tương tự như một số tội phạm khác, việc gây ra hậu quả cụ thể không phải là điều kiện bắt buộc để cấu thành tội phạm. Hành vi điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển tàu bay đã đủ để cấu thành tội phạm.

Nếu có hậu quả xảy ra, phải chứng minh rằng hậu quả đó là kết quả trực tiếp từ hành vi điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển tàu bay.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Tội phạm này có thể được thực hiện với hai hình thức lỗi cố ý:

• Cố ý trực tiếp: Người phạm tội biết rõ rằng người mà họ điều động hoặc giao nhiệm vụ điều khiển tàu bay không đủ điều kiện nhưng vẫn cố tình thực hiện hành vi đó.
• Cố ý gián tiếp: Người phạm tội nhận thức được nguy cơ xảy ra tai nạn hoặc sự cố nhưng vẫn thực hiện hành vi điều động hoặc giao nhiệm vụ cho người không đủ điều kiện, mặc dù không mong muốn hậu quả xấu xảy ra.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm này thường là những cá nhân có thẩm quyền điều động hoặc giao quyền điều khiển tàu bay, chẳng hạn như các nhà quản lý, điều hành trong các công ty hàng không, quân đội, hoặc các tổ chức có liên quan đến việc vận hành tàu bay. Chủ thể phải là người có năng lực trách nhiệm hình sự, đủ tuổi chịu trách nhiệm và không mắc các bệnh lý ảnh hưởng đến khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi.

Trân trọng./.