Bản án hình sự phúc thẩm số 52/2022/HS-PT ngày 14/9/2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Nông xét xử về tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự” đối với các bị cáo Võ Tư Th và Nguyễn Thị T do có kháng cáo của các bị cáo Võ Tư Th, Nguyễn Thị T và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan

Nội dung hủy án:   

(i) Hồ sơ vụ án thể hiện một số lời khai, bản tự khai của các bị cáo và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có nhiều mâu thuẫn nhưng chưa được cấp sơ thẩm điều tra làm rõ và tiến hành đối chất giữa bị cáo Võ Tư Th với anh Phùng Lê H, giữa bị cáo Nguyễn Thị T với anh Phùng Lê H và ông Sầm Văn N để xác định số tiền lãi suất các bị cáo thu lợi trái pháp luật.

(ii) Các tệp (file) ghi âm do anh Phùng Lê H cung cấp cho Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Tuy Đức, chỉ kết luận giọng nói của các bị cáo Nguyễn Thị T và Võ Tư Th, còn 02 giọng nói (nam 1) và (nam 2) chưa kết luận là giọng nói của ai. Đối với USB chứa nội dung ghi âm hội thoại giữa bị cáo Võ Tư Th và anh Phùng Lê H do bị cáo Th cung cấp mới được dịch một phần thành văn bản cần phải kiểm tra toàn bộ nội dung và giám định giọng nói là của ai, để xem xét có liên quan đến vụ án hay không.

(iii) Đối với số tiền 630.000 đồng ngày 06-9-2021, ông Y Vi S nộp vào tài khoản của Kho bạc Nhà nước huyện T với nội dung ông Sầm Văn N nộp trả tiền trong vụ án cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự và tài liệu này có trong hồ sơ vụ án nhưng chưa được điều tra làm rõ có liên quan gì đến vụ án với các bị cáo Nguyễn Thị T và Võ Tư Th hay không.

(iv) Quá trình điều tra, truy tố và xét xử cấp sơ thẩm căn cứ vào số tiền 300.000.000 đồng các bị cáo Võ Tư Th và Nguyễn Thị T đã nhận (bút lục số 340 và 342) để làm căn cứ xác định số tiền lãi suất thu lợi trái pháp. Tại “GIẤY THỎA THUẬN NHẬN TRẢ NỢ” ngày 18-5-2020 (bút lục số 133b), ghi nhận nội dung: “Ngoài ra vào ngày 07-01-2018 ông N có vay của bà T và Th với số tiền 110.000.00đ (Một trăm mười triệu đồng) và thế chấp sổ của ông N (đứng tên con trai và con dâu Sầm Công I và Dương Thị H) cho bà T và anh Th...”; “HÓA ĐƠN BÁN HÀNG) ngày 20 -5-2020 (bút lục số 124), ghi nhận nội dung: “... ông H trả nợ cho ông N số tiền là: 300.000.000đ (Ba trăm triệu đồng chẵn) còn lại: 140.000.000đ (Một trăm bốn mươi triệu đồng trả tiếp và lấy sổ QSD đất) (của ông N)”. Như vậy, các bị cáo hướng tới tổng số tiền lãi suất là 330.000.000 đồng. Tuy nhiên, bản án sơ thẩm kết luận số tiền 300.000.000 đồng các bị cáo Võ Tư Th và Nguyễn Thị T nhận ngày 20-5-2020 là tổng số tiền lãi suất để làm căn cứ xác định số tiền lãi suất các bị cáo thu lợi bất chính là không đúng pháp luật.

(v) Về xử lý vật chứng, bản án sơ thẩm quyết định không đúng quy định của Nghị quyết số: 01/2021/NQ-HĐTP ngày 20-12-2021 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 201 của Bộ luật Hình sự và việc xét xử vụ án hình sự về tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”, cụ thể phần nhận định của bản án xác định số tiền 300.000.000 đồng ông Sầm Văn N và anh Phùng Lê H trả vào ngày 20-5-2020 là số tiền lãi suất, nhưng tại phần quyết định của bản án lại xác định trong số tiền đó có 110.000.000 đồng tiền gốc trong khi chưa làm rõ cũng như không có tài liệu nào để xác định số tiền 300.000.000 đồng có bao nhiêu tiền gốc, bao nhiêu tiền lãi để từ đó mới có căn cứ xử lý vật chứng và biện pháp tư pháp đúng quy định của pháp luật.

(vi) Trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử của cấp sơ thẩm có một số sai sót liên quan hoạt động tố tụng cần phải được khắc phục cho đúng theo quy định của pháp luật như: Xử lý vật chứng không đúng theo quy định tại Điều 106 của Bộ luật Tố tụng hình sự; lấy lời khai là chưa đúng quy định của pháp luật đối với bà Triệu Thị X là người dân tộc thiểu số; Kết luận điều tra và cáo trạng có xử lý vật chứng đối với 01 thẻ nhớ đã thu giữ nhưng biên bản tạm giữ đồ vật lại ghi là 01 USB là có sự mâu thuẫn; giấy chứng nhận quyền sử dụng đất liên quan đến vụ án cơ quan điều tra đã trả cho người liên quan nhưng để thực hiện việc chuyển nhượng là không đúng pháp luật và đưa Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ra khỏi hồ sơ vụ án.

(vii) Ngày 21-10-2021 và ngày 24-3-2022 Tòa án nhân dân huyện Tuy Đức đã ban hành các Quyết định số: 07/2021/HSST-QĐ và số: 02/2022/HSST-QĐ về việc trả hồ sơ điều tra bổ sung để xác định cụ thể số tiền gốc và tiền lãi suất liên quan đến vụ án. Song, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Tuy Đức chưa điều tra làm rõ, Cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân huyện Tuy Đức giữ nguyên nội dung truy tố tổng số tiền lãi các bị cáo đã nhận là 300.000.000 đồng làm căn cứ xác định số tiền lãi các bị cáo thu lợi trái pháp luật. Bản án sơ thẩm số: 25/2022/HS-ST ngày 02 tháng 6 năm 2022 của Tòa án nhân dân huyện Tuy Đức kết án tổng số tiền lãi các bị cáo Nguyễn Thị T và Võ Tư Th thu lợi trái pháp luật 248.043.836 đồng là chưa có căn cứ vững chắc.