1. Giải thích từ ngữ

Tuyển mộ, huấn luyện hoặc sử dụng lính đánh thuê được hiểu là hành vi thu nạp, huấn luyện hoặc sử dụng lính đánh thuê nhằm chống lại một quốc gia hoặc một vùng lãnh thổ độc lập, có chủ quyền.

2. Tội danh

“Điều 424. Tội tuyển mộ, huấn luyện hoặc sử dụng lính đánh thuê

Người nào tuyển mộ, huấn luyện hoặc sử dụng lính đánh thuê nhằm chống lại một quốc gia hoặc một vùng lãnh thổ độc lập, có chủ quyền, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Khách thể của tội tuyển mộ, huấn luyện, sử dụng lính đánh thuê là độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của một quốc gia hoặc một vùng lãnh thổ độc lập, có chủ quyền.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Mặt khách quan của tội phạm này thể hiện qua các hành vi sau:

• Tuyển mộ lính đánh thuê: Đây là hành vi tìm kiếm, chiêu mộ người tham gia vào các hoạt động quân sự, chiến tranh không chính đáng, thường để phục vụ cho lợi ích cá nhân hoặc tổ chức, mà không phải vì mục đích bảo vệ đất nước hoặc theo nghĩa vụ quân sự hợp pháp. Tuyển mộ lính đánh thuê có thể diễn ra dưới nhiều hình thức như tuyên truyền, dụ dỗ, hoặc sử dụng các biện pháp ép buộc.
• Huấn luyện lính đánh thuê: Hành vi này bao gồm việc cung cấp kiến thức, kỹ năng quân sự cho những người được tuyển mộ với mục đích sử dụng họ trong các hoạt động quân sự bất hợp pháp. Quá trình huấn luyện có thể bao gồm các bài tập quân sự, đào tạo về vũ khí, chiến thuật chiến tranh, và các kỹ năng cần thiết để thực hiện nhiệm vụ.
• Sử dụng lính đánh thuê: Đây là hành vi đưa lính đánh thuê vào các hoạt động quân sự hoặc chiến tranh với mục đích thực hiện các hành động thù địch, tấn công hoặc phá hoại. Sử dụng lính đánh thuê có thể diễn ra trong phạm vi quốc gia hoặc quốc tế, và thường phục vụ cho các mục tiêu chính trị, kinh tế hoặc cá nhân không chính đáng.

Hậu quả của hành vi phạm tội này bao gồm:

• Gây mất ổn định xã hội: Việc sử dụng lính đánh thuê có thể dẫn đến tình trạng hỗn loạn, bạo lực gia tăng và bất ổn trong khu vực bị ảnh hưởng. Điều này có thể làm suy yếu trật tự xã hội và gây tổn hại nghiêm trọng đến an ninh quốc gia.
• Gây thiệt hại về người và tài sản: Các hoạt động quân sự bất hợp pháp do lính đánh thuê thực hiện thường dẫn đến thiệt hại về sinh mạng, gây thương tích cho nhiều người và phá hủy tài sản.
• Vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế: Hành vi tuyển mộ, huấn luyện hoặc sử dụng lính đánh thuê vi phạm nghiêm trọng các quy định của luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Lính Đánh Thuê. Điều này có thể dẫn đến sự lên án của cộng đồng quốc tế và gây ra hậu quả ngoại giao tiêu cực cho quốc gia liên quan.

Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả trong tội tuyển mộ, huấn luyện hoặc sử dụng lính đánh thuê được thể hiện rõ ràng:

• Hành vi tuyển mộ, huấn luyện, hoặc sử dụng lính đánh thuê trực tiếp dẫn đến các hậu quả như bạo lực, bất ổn xã hội và vi phạm luật pháp quốc tế. Các hành vi này không chỉ gây ra những tổn thất về vật chất mà còn đe dọa nghiêm trọng đến hòa bình và an ninh quốc tế.
• Mối quan hệ nhân quả được xác định khi có đủ bằng chứng cho thấy hành vi của người phạm tội đã trực tiếp gây ra các hậu quả nêu trên. Việc chứng minh mối quan hệ này là cơ sở để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội theo Điều 424 BLHS.

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Tội phạm được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi phạm tội của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi và mong muốn hậu quả xảy ra.

Mục đích của tội phạm là dấu hiệu bắt buộc thuộc mặt chủ quan của tội này. Mục đích của tội tuyển mộ, huấn luyện hoặc sử dụng lính đánh thuê là nhằm chống lại nước bạn của Việt Nam hoặc một phong trào giải phóng dân tộc.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể có thể có thể là công dân Việt Nam hoặc công dân nước ngoài phạm tội trên lãnh thổ Việt Nam, thường là những người có thẩm quyền trong chiến tranh hoặc trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội. Tuy nhiên người phạm tội phải đáp ứng đủ điều kiện về tuổi chịu trách nhiệm hình sự và có đầy đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự. Theo Điều 12 Bộ luật Hình sự, chủ thể của tội này là người từ đủ 16 tuổi trở lên.

Trân trọng./.