1. Giải thích từ ngữ

Thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp được hiểu là hành vi của người có trách nhiệm trong quản lý, bảo vệ tài sản nhưng không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ, lơ là dẫn đến mất mát, hư hỏng hoặc thiệt hại về tài sản cho Nhà nước cơ quan, tổ chức hoặc doanh nghiệp. 

2. Tội danh

“Điều 179. Tội thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp

1. Người nào có nhiệm vụ trực tiếp trong công tác quản lý tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, vì thiếu trách nhiệm mà để mất mát, hư hỏng, lãng phí gây thiệt hại cho tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt cảnh cáo hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

2. Phạm tội gây thiệt hại cho tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 2.000.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

3. Phạm tội gây thiệt hại cho tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trị giá 2.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

3. Cấu thành tội phạm

3.1. Khách thể của tội phạm

Khách thể của tội phạm: Khách thể của tội thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp là quyền sở hữu của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp. Đối tượng tác động của tội phạm này là tài sản gồm tiền, vật.

3.2. Mặt khách quan của tội phạm

Mặt khách quan của tội này thể hiện qua hành vi thiếu trách nhiệm của người có trách nhiệm quản lý, bảo vệ tài sản dẫn đến hậu quả thiệt hại nghiêm trọng về tài sản cho Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.

- Thiếu trách nhiệm được biểu hiện dưới hành vi:

+ Không thực hiện nhiệm vụ: Bỏ qua, không thực hiện đúng hoặc đầy đủ các công việc, trách nhiệm được giao trong quản lý, bảo vệ tài sản.

+ Thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ tài sản một cách cẩu thả: Làm việc qua loa, không tuân thủ quy trình, quy định dẫn đến sai sót.

- Các hành vi trên sẽ dẫn đến hậu quả là làm mất mát, hư hỏng tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp. Thiệt hại về tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp phải có giá trị từ 100.000.000 đồng trở lên. 

- Hành vi thiếu trách nhiệm phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến thiệt hại về tài sản. Không có hành vi thiếu trách nhiệm thì thiệt hại sẽ không xảy ra hoặc không nghiêm trọng đến mức đó.

Lưu ý: Nếu tài sản bị thiệt hại là vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ thì người có hành vi vi phạm sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội thiếu trách nhiệm trong việc giữ vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 308 Bộ luật Hình sự. 

3.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Tội thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp được thực hiện với lỗi vô ý, có thể là vô ý vì quá tự tin hoặc vô ý vì cẩu thả.

Tức là người phạm tội thấy trước được hành vi thiếu trách nhiệm của mình có thể gây ra hậu quả gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được nhưng cũng có thể là người phạm tội không thấy trước hậu quả gây thiệt hại do cẩu thả mặc dò họ phải thấy trước và có thể thấy trước.

3.4. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm này phải là người có nhiệm vụ trực tiếp trong công tác quản lý, bảo vệ tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp vài từ đủ 16 tuổi trở lên, có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự theo Điều 12 Bộ luật Hình sự.

Trân trọng./.