Tổ chức, cá nhân nào không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi là cán bộ xã đang làm việc theo hợp đồng tại phường ở Thành phố Hồ Chí Minh, tôi có dự định thành lập một doanh nghiệp trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống để kinh doanh kiếm thu thu nhập vào ban đêm. Tôi có thành lập doanh nghiệp trong lĩnh vực đó không? Mong Luật sư giải đáp.
MỤC LỤC
1. Thành lập và quản lý doanh nghiệp là gì?
2. Các tổ chức, cá nhân có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp
3. Các tổ chức, cá nhân không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp
Trả lời:
1. Thành lập và quản lý doanh nghiệp là gì?
Thành lập doanh nghiệp là việc một tổ chức, cá nhân có nhu cầu tham gia hoạt động sản xuất, kinh doanh trên thị trường, thực hiện thủ tục pháp lý tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xác định tư cách pháp lý cho doanh nghiệp và đảm bảo hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp được bảo vệ theo quy định của pháp luật và Nhà nước.
Quản lý doanh nghiệp là quá trình tổ chức, lập kế hoạch, điều hành và kiểm soát các hoạt động của một doanh nghiệp để đạt được các mục tiêu và kết quả kinh doanh.
2. Các tổ chức, cá nhân có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp
Theo quy định tại khoản 1 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020:
“Điều 17. Quyền thành lập, góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp và quản lý doanh nghiệp
1. Tổ chức, cá nhân có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam theo quy định của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.”
Như vậy, tổ chức, cá nhân có thể có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020.
3. Các tổ chức, cá nhân không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp
Căn cứ khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định:
“Điều 17. Quyền thành lập, góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp và quản lý doanh nghiệp
2. Tổ chức, cá nhân sau đây không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam:
a) Cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân sử dụng tài sản nhà nước để thành lập doanh nghiệp kinh doanh thu lợi riêng cho cơ quan, đơn vị mình;
b) Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức;
c) Sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng trong các cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam; sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp, công nhân công an trong các cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân Việt Nam, trừ người được cử làm đại diện theo ủy quyền để quản lý phần vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp hoặc quản lý tại doanh nghiệp nhà nước;
d) Cán bộ lãnh đạo, quản lý nghiệp vụ trong doanh nghiệp nhà nước theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 88 của Luật này, trừ người được cử làm đại diện theo ủy quyền để quản lý phần vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp khác;
đ) Người chưa thành niên; người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; người bị mất năng lực hành vi dân sự; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; tổ chức không có tư cách pháp nhân;
e) Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù, đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc hoặc đang bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định; các trường hợp khác theo quy định của Luật Phá sản, Luật Phòng, chống tham nhũng.
Trường hợp Cơ quan đăng ký kinh doanh có yêu cầu, người đăng ký thành lập doanh nghiệp phải nộp Phiếu lý lịch tư pháp cho Cơ quan đăng ký kinh doanh;
g) Tổ chức là pháp nhân thương mại bị cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định theo quy định của Bộ Luật Hình sự.”
Theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020 thì cán bộ, công chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức (tức là cá nhân đã được vào biên chế nhà nước) thì không được thành lập và quản lý doanh nghiệp. Như vậy, bạn đang là cán bộ xã làm việc theo hợp đồng lao động chưa được vào biên chế thì vẫn có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp và bạn cần phải tuân thủ một số quy định pháp lý ràng buộc để điều chỉnh vấn đề này.
Trân trọng./.
