Phim là gì? Phim ngắn là gì? Sản xuất phim là gì? Cơ sở điện ảnh là gì? Quyền và nghĩa vụ của cơ sở điện ảnh sản xuất phim được quy định như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi đang có ý định thành lập một công ty chuyên sản xuất phim ngắn và phân phối qua nền tảng trực tuyến. Tuy nhiên, tôi còn một số vướng mắc cần được giải đáp. Cụ thể: theo pháp luật hiện hành thì phim được hiểu là gì và phim ngắn được xác định ra sao? Sản xuất phim là quá trình như thế nào? Công ty tôi nếu hoạt động trong lĩnh vực này có được coi là cơ sở điện ảnh không? Và nếu được coi là cơ sở điện ảnh sản xuất phim thì quyền và nghĩa vụ của tôi được pháp luật quy định như thế nào?
MỤC LỤC
1. Phim là gì? Phim ngắn là gì?
2. Sản xuất phim là gì? Cơ sở điện ảnh là gì?
3. Quyền và nghĩa vụ của cơ sở điện ảnh sản xuất phim được quy định như thế nào?
Trả lời:
1. Phim là gì? Phim ngắn là gì?
Căn cứ theo khoản 2 Điều 3 Luật Điện ảnh 2022 quy định về phim và căn cứ theo khoản 2 Điều 3 Thông tư số 11/2023/TT-BVHTTDL quy định về phim ngắn như sau:
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
…
2. Phim là tác phẩm điện ảnh, có nội dung, được biểu hiện bằng hình ảnh động liên tiếp hoặc hình ảnh do các thiết bị kỹ thuật, công nghệ tạo ra; có hoặc không có âm thanh và các hiệu ứng khác theo nguyên tắc của ngôn ngữ điện ảnh; được ghi trên các chất liệu, bằng kỹ thuật số hoặc phương tiện kỹ thuật khác và được phổ biến đến người xem, bao gồm các loại hình phim truyện, phim tài liệu, phim khoa học, phim hoạt hình và phim kết hợp nhiều loại hình.
Phim không bao gồm sản phẩm ghi hình nhằm mục đích phổ biến tin tức trên dịch vụ phát thanh, truyền hình, không gian mạng; chương trình biểu diễn nghệ thuật, trò chơi điện tử; sản phẩm ghi hình về hoạt động của một hoặc nhiều người, mô tả các sự kiện, tình huống hoặc chương trình thực tế.
…”
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Thông tư này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
…
2. Phim ngắn là phim truyện và phim kết hợp nhiều loại hình có thời lượng dưới 60 phút.”
Theo đó, phim là tác phẩm điện ảnh có nội dung, được thể hiện bằng hình ảnh động liên tiếp hoặc hình ảnh do thiết bị kỹ thuật, công nghệ tạo ra, có hoặc không có âm thanh và các hiệu ứng khác theo nguyên tắc của ngôn ngữ điện ảnh. Phim được ghi lại trên các chất liệu, bằng kỹ thuật số hoặc phương tiện kỹ thuật khác và được phổ biến đến người xem, bao gồm các loại hình như: phim truyện, phim tài liệu, phim khoa học, phim hoạt hình và phim kết hợp nhiều loại hình. Tuy nhiên, phim không bao gồm các sản phẩm ghi hình để phổ biến tin tức, chương trình biểu diễn nghệ thuật, trò chơi điện tử hay các chương trình thực tế.
Phim ngắn theo quy định tại Thông tư số 11/2023/TT-BVHTTDL là phim truyện hoặc phim kết hợp nhiều loại hình có thời lượng dưới 60 phút.
2. Sản xuất phim là gì? Cơ sở điện ảnh là gì?
Căn cứ theo khoản 5,6 Điều 3 Luật Điện ảnh 2022 quy định cơ sở điện ảnh và sản xuất phim như sau:
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
…
5. Cơ sở điện ảnh là doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, tổ chức khác do tổ chức, cá nhân thành lập, thực hiện hoạt động điện ảnh theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
6. Sản xuất phim là quá trình tạo ra một bộ phim từ xây dựng kịch bản phim đến khi hoàn thành phim.
…”
Như vậy, cơ sở điện ảnh là doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp hoặc tổ chức khác do tổ chức, cá nhân thành lập, có chức năng thực hiện các hoạt động điện ảnh theo quy định của Luật Điện ảnh và các quy định pháp luật liên quan. Đây là chủ thể pháp lý trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, phát hành, phổ biến phim và các hoạt động liên quan đến điện ảnh.
Sản xuất phim là quá trình tạo ra một bộ phim, bắt đầu từ khâu xây dựng kịch bản cho đến khi hoàn thành sản phẩm phim hoàn chỉnh. Quá trình này bao gồm nhiều giai đoạn như tiền kỳ, quay phim, hậu kỳ và hoàn thiện kỹ thuật.
3. Quyền và nghĩa vụ của cơ sở điện ảnh sản xuất phim được quy định như thế nào?
Căn cứ theo Điều 10 Luật Điện ảnh 2022 quy định về quyền và nghĩa vụ của cơ sở điện ảnh sản xuất phim như sau:
“Điều 10. Quyền và nghĩa vụ của cơ sở điện ảnh sản xuất phim
1. Quyền của cơ sở điện ảnh sản xuất phim bao gồm:
a) Sản xuất, hợp tác sản xuất phim; cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài;
b) Tham gia sản xuất phim sử dụng ngân sách nhà nước;
c) Tham gia liên hoan phim, giải thưởng phim, cuộc thi phim, chương trình phim, tuần phim.
2. Nghĩa vụ của cơ sở điện ảnh sản xuất phim bao gồm:
a) Bảo đảm sản xuất phim theo nội dung đã đăng ký kinh doanh, chức năng, nhiệm vụ được giao hoặc được phê duyệt;
b) Thực hiện nội dung văn bản thẩm định kịch bản đối với phim sản xuất sử dụng ngân sách nhà nước;
c) Bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội, y tế, phòng, chống cháy, nổ, bảo vệ môi trường, bảo vệ di sản văn hóa và các vấn đề khác có liên quan theo quy định của pháp luật trong quá trình sản xuất phim;
d) Gửi văn bản cam kết không vi phạm quy định tại Điều 9 của Luật này tới Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong trường hợp hợp tác sản xuất phim với tổ chức, cá nhân nước ngoài, nhận tài trợ từ tổ chức, cá nhân nước ngoài để sản xuất phim;
đ) Tuân thủ quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.”
Như vậy, về quyền, cơ sở điện ảnh sản xuất phim có quyền sản xuất và hợp tác sản xuất phim; cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước; tham gia sản xuất phim sử dụng ngân sách nhà nước; và được tham gia các sự kiện điện ảnh như liên hoan phim, giải thưởng phim, cuộc thi, chương trình hoặc tuần phim.
Về nghĩa vụ, cơ sở này phải bảo đảm sản xuất phim đúng với nội dung đăng ký kinh doanh hoặc chức năng, nhiệm vụ được giao; tuân thủ nội dung văn bản thẩm định kịch bản khi sử dụng ngân sách nhà nước; đảm bảo các yêu cầu về an ninh, an toàn, môi trường, di sản văn hóa trong quá trình sản xuất; gửi văn bản cam kết không vi phạm quy định về nội dung cấm khi hợp tác hoặc nhận tài trợ từ nước ngoài; và tuân thủ đầy đủ các quy định của Luật Điện ảnh 2022 cũng như các quy định pháp luật liên quan.
Trân trọng./.
