Hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh được quy định thực hiện như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Hiện tôi là chủ của một cửa tiệm bán hoa tại khu vực tôi đang sống. Sau một thời gian kinh doanh, tôi nhận ra tiệm tôi cách khá xa trung tâm thành phố, đã làm ảnh hưởng ít nhiều đến lượng khách hàng và nguồn thu nhập nên tôi dự tính sẽ thay đổi địa chỉ kinh doanh. Do đó, tôi muốn hỏi, hiện nay pháp luật quy định về hồ sơ, trình tự, thủ đối với vấn đề này ra sao? Mong Luật sư hỗ trợ, giải đáp!
MỤC LỤC
1. Đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh là gì?
Trả lời:
1. Đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh là gì?
Việc đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh không chỉ là yêu cầu pháp lý để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của hộ kinh doanh mà còn là một trong những nội dung quan trọng của hoạt động đăng ký hộ kinh doanh. Theo đó, khoản 2 Điều 3 Nghị định số 168/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 của Chính Phủ về Đăng ký doanh nghiệp (sau đây gọi tắt là “Nghị định 168/2025/NĐ-CP”) quy định cụ thể như sau:
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Nghị định này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
...
2. Đăng ký hộ kinh doanh là việc người thành lập hộ kinh doanh đăng ký nội dung đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế của hộ kinh doanh dự kiến thành lập, đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh và các nghĩa vụ đăng ký khác theo quy định của Nghị định này.”
Sở dĩ thực tế, trong quá trình hoạt động kinh doanh, hộ kinh doanh có thể thay đổi các nội dung liên quan đến: Tên hộ kinh doanh, địa điểm trụ sở, ngành, nghề kinh doanh hay thông tin của chủ hộ,... Do đó, để tạo cơ hội thuận lợi cho cơ quan quản lý dễ dàng nắm bắt, giám sát cũng như giúp hộ kinh doanh duy trì sự ổn định, phát triển bền vững trong môi trường kinh tế cạnh tranh, người thành lập hộ kinh doanh phải thực hiện nghĩa vụ đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh khi hộ kinh doanh có sự thay đổi về các nội dung nêu trên theo quy định của pháp luật.
2. Hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh được quy định thực hiện như thế nào?
Điều 100 Nghị định 168/2025/NĐ-CP không chỉ là nền tảng pháp lý vững chắc để hộ kinh doanh tuân thủ trong quá trình chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ mà còn là sự hướng dẫn chi tiết về trình tự, thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh. Theo đó, pháp luật quy định về hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh như sau:
“Điều 100. Hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh
1. Chủ hộ kinh doanh có trách nhiệm đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh với Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày có thay đổi một trong các nội dung sau đây:
a) Tên hộ kinh doanh;
b) Địa chỉ trụ sở;
c) Chủ hộ kinh doanh;
d) Thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
đ) Vốn kinh doanh;
e) Ngành, nghề kinh doanh;
g) Nội dung đăng ký thuế của hộ kinh doanh, trừ phương pháp tính thuế.
2. Khi thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh quy định tại các điểm a, b, đ, e và g khoản 1 Điều này, hộ kinh doanh gửi hồ sơ đăng ký thay đổi đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã. Hồ sơ gồm giấy đề nghị đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh do chủ hộ kinh doanh ký.
Trường hợp việc thay đổi địa chỉ trụ sở dẫn đến thay đổi Cơ quan thuế quản lý trực tiếp hộ kinh doanh, hộ kinh doanh phải thực hiện thủ tục với Cơ quan thuế liên quan đến việc chuyển trụ sở theo quy định của pháp luật về thuế trước khi đăng ký thay đổi địa chỉ trụ sở với Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã.
3. Trường hợp thay đổi chủ hộ kinh doanh do các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh ủy quyền cho một trong các thành viên còn lại làm chủ hộ kinh doanh thì hộ kinh doanh gửi hồ sơ đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã. Hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau đây;
a) Giấy đề nghị đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh;
b) Bản sao văn bản ủy quyền của các thành viên hộ gia đình cho một thành viên làm chủ hộ kinh doanh. Văn bản ủy quyền này phải được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật.
4. Trường hợp hộ kinh doanh do thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập thay đổi chủ hộ do chủ hộ chết hoặc bị Tòa án tuyên bố đã chết, mất tích, bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì hồ sơ đăng ký thay đổi chủ hộ kinh doanh bao gồm các giấy tờ quy định tại khoản 3 Điều này, kèm theo bản sao giấy chứng tử hoặc quyết định của Tòa án tuyên bố đã chết, mất tích, bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
5. Trường hợp hộ kinh doanh có hai thành viên mà thành viên là chủ hộ kinh doanh chết hoặc bị Tòa án tuyên bố đã chết, mất tích, bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì thành viên còn lại là chủ hộ kinh doanh. Hồ sơ đăng ký thay đổi chủ hộ kinh doanh trong trường hợp này gồm giấy đề nghị đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh và bản sao giấy chứng tử hoặc quyết định của Tòa án tuyên bố đã chết, mất tích, bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
6. Trường hợp thay đổi thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh, hộ kinh doanh gửi hồ sơ đăng ký thay đổi đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã. Hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau đây:
a) Giấy đề nghị đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh;
b) Bản sao văn bản ủy quyền của thành viên mới cho chủ hộ kinh doanh trong trường hợp tiếp nhận thành viên mới. Văn bản ủy quyền này phải được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật.
7. Sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký thay đổi, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã trao giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả cho người nộp hồ sơ. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và cập nhật thông tin thay đổi của hộ kinh doanh trong Cơ sở dữ liệu về đăng ký hộ kinh doanh; trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã thông báo bằng văn bản nội dung cần sửa đổi, bổ sung cho hộ kinh doanh. Trường hợp thay đổi các nội dung quy định tại các điểm a, b, c, d, đ và e khoản 1 Điều này, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh.”
Như vậy, khi có sự thay đổi về thông tin của hộ kinh doanh liên quan đến: Tên hộ kinh doanh, địa chỉ trụ sở, thông tin chủ hộ kinh doanh,... thì chủ hộ kinh doanh có trách nhiệm đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh nêu trên với Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày có thay đổi. Tùy vào trường hợp cụ thể, hồ sơ đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh có thể bao gồm: Giấy đề nghị đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh do chủ hộ kinh doanh ký, bản sao văn bản ủy quyền của các thành viên hộ gia đình cho một thành viên làm chủ hộ kinh doanh, bản sao văn bản ủy quyền của thành viên mới cho chủ hộ kinh doanh trong trường hợp tiếp nhận thành viên mới, bản sao giấy chứng tử hoặc quyết định của Tòa án tuyên bố thành viên là chủ hộ kinh doanh đã chết, mất tích, bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi,... theo quy định pháp luật. Đặc biệt lưu ý, văn bản ủy quyền trong các trường hợp vừa nêu phải được công chứng hoặc chứng thực rõ ràng, hợp pháp. Bên cạnh đó, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho thủ tục thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh, Thông tư số 68/2025/TT-BTC ngày 01/7/2025 của Bộ trưởng Bộ Tài chính đã quy định chi tiết giấy đề nghị đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh theo Mẫu số 2 tại Phụ lục II được ban hành kèm theo Thông tư 68/2025/TT-BTC này. Ngoài ra, nếu hộ kinh doanh thay đổi địa chỉ trụ sở dẫn đến thay đổi Cơ quan thuế quản lý trực tiếp hộ kinh doanh thì hộ kinh doanh phải thực hiện thủ tục với Cơ quan thuế liên quan đến việc chuyển trụ sở theo quy định của pháp luật về thuế trước khi đăng ký thay đổi địa chỉ trụ sở với Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã.
Đồng thời, để bảo đảm tính minh bạch trong quá trình xử lý hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã không chỉ trao giấy tiếp nhận, hẹn trả kết quả cho người nộp mà còn phải có trách nhiệm xem xét tính hợp lệ của hồ sơ, cập nhật thông tin, dữ liệu vào Cơ sở dữ liệu về đăng ký hộ kinh doanh và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh. Trong trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã phải thông báo kịp thời và đầy đủ các nội dung cần sửa đổi, bổ sung cho hộ kinh doanh dưới hình thức bằng văn bản.
Trân trọng./.
