Giá đất là gì? Bảng giá đất dùng để làm gì và được xây dựng như thế nào?
Luật sư cho tôi hỏi: Tôi đang muốn xin chuyển mục đích sử dụng một phần đất nông nghiệp sang đất ở, nhưng cán bộ địa chính có nhắc đến giá đất và bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất. Vậy giá đất là gì, bảng giá đất được dùng để làm gì và được xây dựng như thế nào?
MỤC LỤC
2. Bảng giá đất dùng để làm gì và được xây dựng như thế nào?
Trả lời:
1. Giá đất là gì?
Căn cứ theo khoản 19 Điều 3 Luật Đất đai 2024 quy định về giá đất như sau:
“Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
…
19. Giá đất là giá trị của quyền sử dụng đất tính bằng tiền trên một đơn vị diện tích đất.
…”
Như vậy, giá đất được hiểu là giá trị quyền sử dụng đất được quy đổi thành tiền trên một đơn vị diện tích đất. Đây là cơ sở quan trọng để xác định nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất, tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất, cũng như làm căn cứ trong các giao dịch, chuyển nhượng, cho thuê hoặc đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
2. Bảng giá đất dùng để làm gì và được xây dựng như thế nào?
Căn cứ theo Điều 159 Luật Đất đai 2024 quy định bảng giá đất như sau:
“Điều 159. Bảng giá đất
1. Bảng giá đất được áp dụng cho các trường hợp sau đây:
a) Tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở của hộ gia đình, cá nhân; chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân;
b) Tính tiền thuê đất khi Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm;
c) Tính thuế sử dụng đất;
d) Tính thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân;
đ) Tính lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai;
e) Tính tiền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai;
g) Tính tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý, sử dụng đất đai;
h) Tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê đối với hộ gia đình, cá nhân;
i) Tính giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất đối với trường hợp thửa đất, khu đất đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch chi tiết xây dựng;
k) Tính tiền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân;
l) Tính tiền sử dụng đất đối với trường hợp bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước cho người đang thuê.
2. Bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn.
3. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng, trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Hằng năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 của năm tiếp theo.
Trường hợp cần thiết phải điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất trong năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định.
Cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp tỉnh có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức việc xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất. Trong quá trình thực hiện, cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp tỉnh được thuê tổ chức tư vấn xác định giá đất để xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất.
4. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.”
Như vậy, bảng giá đất theo quy định tại Điều 159 Luật Đất đai 2024 là căn cứ quan trọng để tính các nghĩa vụ tài chính về đất đai như tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế, lệ phí, xử phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại và xác định giá khởi điểm khi đấu giá quyền sử dụng đất.
Bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí, thậm chí đến từng thửa đất nếu có dữ liệu đầy đủ và do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định. Việc xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất được thực hiện định kỳ hằng năm hoặc đột xuất khi cần thiết, với sự hỗ trợ từ cơ quan quản lý chuyên môn hoặc tổ chức tư vấn xác định giá đất. Đây là cơ chế giúp đảm bảo sự minh bạch, công bằng và phù hợp với giá trị thực tế của thị trường đất đai.
Trân trọng./.
