Đánh giá sơ bộ tác động môi trường là gì? Đánh giá sơ bộ tác động môi trường được thực hiện như thế nào?

Luật sư cho tôi hỏi: Tôi là chủ đầu tư một dự án xây dựng nhà máy sản xuất giấy quy mô lớn. Khi chuẩn bị lập hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư, cơ quan quản lý yêu cầu tôi phải thực hiện đánh giá sơ bộ tác động môi trường. Vì vậy, tôi đặt câu hỏi: Đánh giá sơ bộ tác động môi trường là gì? Và việc đánh giá sơ bộ tác động môi trường được thực hiện như thế nào?

MỤC LỤC

1. Đánh giá sơ bộ tác động môi trường là gì?

2. Đánh giá sơ bộ tác động môi trường được thực hiện như thế nào?

Trả lời:

1. Đánh giá sơ bộ tác động môi trường là gì?

Căn cứ theo khoản 6 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định về đánh giá sơ bộ tác động môi trường như sau:

“Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

…

6. Đánh giá sơ bộ tác động môi trường là việc xem xét, nhận dạng các vấn đề môi trường chính của dự án đầu tư trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi hoặc giai đoạn đề xuất thực hiện dự án đầu tư.

…”

Theo đó, đánh giá sơ bộ tác động môi trường là quá trình xem xét, nhận dạng những vấn đề môi trường chính có thể phát sinh từ dự án đầu tư, được thực hiện ngay trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi hoặc khi đề xuất thực hiện dự án, nhằm kịp thời đưa ra định hướng giải pháp bảo vệ môi trường phù hợp.

2. Đánh giá sơ bộ tác động môi trường được thực hiện như thế nào?

Về việc đánh giá sơ bộ tác động môi trường thì căn cứ theo Điều 29 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định như sau:

“Điều 29. Đánh giá sơ bộ tác động môi trường

1. Đối tượng phải thực hiện đánh giá sơ bộ tác động môi trường là dự án đầu tư nhóm I quy định tại khoản 3 Điều 28 của Luật này.

2. Thời điểm đánh giá sơ bộ tác động môi trường được thực hiện trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi đầu tư xây dựng, đề xuất chủ trương đầu tư, đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư thuộc đối tượng phải đề nghị quyết định hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, đầu tư công, đầu tư theo phương thức đối tác công tư, xây dựng.

3. Nội dung đánh giá sơ bộ tác động môi trường bao gồm:

a) Đánh giá sự phù hợp của địa điểm thực hiện dự án đầu tư với Chiến lược bảo vệ môi trường quốc gia, Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, nội dung bảo vệ môi trường trong quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và quy hoạch khác có liên quan;

b) Nhận dạng, dự báo các tác động môi trường chính của dự án đầu tư đối với môi trường trên cơ sở quy mô, công nghệ sản xuất và địa điểm thực hiện dự án;

c) Nhận diện yếu tố nhạy cảm về môi trường của khu vực thực hiện dự án đầu tư theo các phương án về địa điểm (nếu có);

d) Phân tích, đánh giá, lựa chọn phương án về quy mô, công nghệ sản xuất, công nghệ xử lý chất thải, địa điểm thực hiện dự án đầu tư và biện pháp giảm thiểu tác động môi trường;

đ) Xác định các vấn đề môi trường chính và phạm vi tác động đến môi trường cần lưu ý trong quá trình thực hiện đánh giá tác động môi trường.

4. Cơ quan, tổ chức, cá nhân đề xuất dự án đầu tư thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Điều này thực hiện đánh giá sơ bộ tác động môi trường. Nội dung đánh giá sơ bộ tác động môi trường được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét đồng thời với hồ sơ đề nghị quyết định hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư.”

Dẫn chiếu, theo khoản 3 Điều 28 Luật Bảo vệ môi trường 2020 như sau:

“Điều 28. Tiêu chí về môi trường để phân loại dự án đầu tư

…

3. Dự án đầu tư nhóm I là dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường mức độ cao, bao gồm:

a) Dự án thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường với quy mô, công suất lớn; dự án thực hiện dịch vụ xử lý chất thải nguy hại; dự án có nhập khẩu phế liệu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất;

b) Dự án thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường với quy mô, công suất trung bình nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường; dự án không thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường với quy mô, công suất lớn nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường;

c) Dự án sử dụng đất, đất có mặt nước, khu vực biển với quy mô lớn hoặc với quy mô trung bình nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường;

d) Dự án khai thác khoáng sản, tài nguyên nước với quy mô, công suất lớn hoặc với quy mô, công suất trung bình nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường;

đ) Dự án có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất quy mô trung bình trở lên nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường;

e) Dự án có yêu cầu di dân, tái định cư với quy mô lớn.

…”

Như vậy, đánh giá sơ bộ tác động môi trường được thực hiện đối với các dự án đầu tư nhóm I – tức những dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường ở mức độ cao. Việc đánh giá này tiến hành trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi hoặc khi đề xuất, xin chấp thuận chủ trương đầu tư. Nội dung bao gồm: Xem xét sự phù hợp của địa điểm dự án với chiến lược, quy hoạch bảo vệ môi trường; nhận dạng, dự báo các tác động môi trường chính; xác định yếu tố nhạy cảm của khu vực thực hiện; phân tích, lựa chọn phương án về quy mô, công nghệ, biện pháp giảm thiểu; và nêu rõ các vấn đề môi trường cần lưu ý cho giai đoạn đánh giá tác động môi trường chi tiết. Kết quả đánh giá sơ bộ sẽ được cơ quan có thẩm quyền xem xét đồng thời với hồ sơ chấp thuận chủ trương đầu tư.

Trong trường hợp của bạn, dự án xây dựng nhà máy sản xuất giấy có quy mô lớn được xếp vào dự án đầu tư nhóm I, thuộc nhóm có nguy cơ gây tác động xấu đến môi trường mức độ cao, nên bắt buộc phải thực hiện đánh giá sơ bộ tác động môi trường.

Đánh giá sơ bộ tác động môi trường là việc xem xét, nhận dạng các vấn đề môi trường chính của dự án ngay trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi hoặc khi xin chấp thuận chủ trương đầu tư. Việc thực hiện bao gồm:

- Đánh giá sự phù hợp của địa điểm dự án với chiến lược, quy hoạch bảo vệ môi trường và các quy hoạch có liên quan;

- Nhận dạng, dự báo các tác động môi trường chính dựa trên quy mô, công nghệ và vị trí dự án;

- Xác định các yếu tố nhạy cảm về môi trường của khu vực thực hiện;

- Phân tích, đánh giá và lựa chọn phương án về quy mô, công nghệ sản xuất, công nghệ xử lý chất thải, địa điểm và biện pháp giảm thiểu tác động môi trường;

- Xác định các vấn đề môi trường cần lưu ý trong giai đoạn đánh giá tác động môi trường chi tiết.

Kết quả đánh giá sơ bộ sẽ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét cùng hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư, và đây là căn cứ quan trọng để quyết định có chấp thuận dự án hay không.

Trân trọng./.