Tặng cho tài sản có điều kiện là gì? Tài sản tặng cho có điều kiện không được bán thì có được quyền thế chấp không?

Luật sư cho tôi hỏi: Tôi được người thân tặng cho một chiếc ô tô, trong hợp đồng tặng cho có ghi điều kiện là “không được bán”. Hiện tại, tôi đang cần vốn để kinh doanh nên muốn dùng chiếc ô tô đó làm tài sản thế chấp vay ngân hàng. Vậy trong trường hợp này, tôi có được quyền thế chấp chiếc xe không?

MỤC LỤC

1. Tặng cho tài sản có điều kiện là gì?

2. Tài sản tặng cho có điều kiện không được bán thì có được quyền thế chấp không?

Trả lời:

1. Tặng cho tài sản có điều kiện là gì?

Hiện nay, pháp luật không quy định cụ thể về khái niệm “Tặng cho tài sản có điều kiện”. Tuy nhiên, có thể hiểu “Tặng cho tài sản có điều kiện” là hình thức tặng cho mà trong đó bên tặng đưa ra một hoặc nhiều điều kiện mà bên được tặng phải thực hiện để được nhận hoặc tiếp tục được sở hữu tài sản. Điều kiện này không được trái pháp luật, đạo đức xã hội. Đồng thời, điều kiện tặng cho có thể được đặt ra trước hoặc sau khi việc tặng cho diễn ra và thường được ghi rõ trong hợp đồng tặng cho.

2. Tài sản tặng cho có điều kiện không được bán thì có được quyền thế chấp không?

Căn cứ Điều 462 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

“Điều 462. Tặng cho tài sản có điều kiện

1. Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

2. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.

3. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.”

Khi tài sản được tặng cho kèm theo điều kiện “không được bán”, điều này thể hiện sự hạn chế quyền định đoạt tài sản của người nhận. Tuy nhiên, nếu trong hợp đồng tặng cho không quy định rõ việc cấm thế chấp thì người được tặng vẫn có quyền sử dụng tài sản đó để thế chấp, vì thế chấp không phải là hành vi bán mà chỉ là hình thức dùng tài sản bảo đảm cho nghĩa vụ dân sự, trong đó quyền sở hữu tài sản vẫn thuộc về người thế chấp. Việc xử lý tài sản thế chấp chỉ xảy ra khi người thế chấp vi phạm nghĩa vụ. Do đó, trừ khi hợp đồng có quy định cụ thể cấm thế chấp, điều kiện “không được bán” không mặc nhiên đồng nghĩa với việc cấm thế chấp tài sản.

Như vậy, việc người thân tặng cho bạn chiếc ô tô kèm theo điều kiện “không được bán” là một hình thức tặng cho có điều kiện, thể hiện sự hạn chế quyền định đoạt tài sản của bạn. Tuy nhiên, nếu hợp đồng chỉ cấm bán mà không quy định cấm thế chấp thì bạn vẫn có quyền dùng chiếc xe để thế chấp vay vốn, bởi thế chấp không làm thay đổi quyền sở hữu ngay lập tức như việc bán. Tuy nhiên, nếu bạn không trả được nợ và chiếc xe bị xử lý để thu hồi nợ thì có thể phát sinh tranh chấp liên quan đến điều kiện đã cam kết trong hợp đồng. Do đó, để đảm bảo an toàn pháp lý, bạn nên xem xét kỹ nội dung của hợp đồng.

Trân trọng./.