Giám hộ là gì? Phân biệt giám hộ và đại diện trong Bộ luật Dân sự? Điều kiện nào để được làm người giám hộ?

Luật sư cho tôi hỏi: Tôi là chú của bé H (8 tuổi), được tòa án chỉ định làm người giám hộ cho bé H sau khi cha mẹ của bé qua đời trong một vụ tai nạn giao thông. Vì bé H còn nhỏ và chưa đủ năng lực hành vi dân sự, tôi có trách nhiệm bảo vệ quyền lợi và thực hiện nghĩa vụ pháp lý thay cho bé. Tôi muốn được hỏi rằng thế nào là giám hộ? Phân biệt giám hộ và đại diện trong Bộ luật Dân sự? Điều kiện nào để được làm người giám hộ?

Trả lời:

1. Thế nào là giám hộ?

Theo quy định tại Điều 46 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về giám hộ cụ thể như sau:

“Điều 46. Giám hộ

1. Giám hộ là việc cá nhân, pháp nhân được luật quy định, được Ủy ban nhân dân cấp xã cử, được Tòa án chỉ định hoặc được quy định tại khoản 2 Điều 48 của Bộ luật này (sau đây gọi chung là người giám hộ) để thực hiện việc chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi (sau đây gọi chung là người được giám hộ).

2. Trường hợp giám hộ cho người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì phải được sự đồng ý của người đó nếu họ có năng lực thể hiện ý chí của mình tại thời điểm yêu cầu.

3. Việc giám hộ phải được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về hộ tịch.

Người giám hộ đương nhiên mà không đăng ký việc giám hộ thì vẫn phải thực hiện nghĩa vụ của người giám hộ.”

Theo quy định của pháp luật, giám hộ là việc cá nhân hoặc pháp nhân được chỉ định bởi UBND cấp xã, tòa án hoặc do người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ tự chọn để thực hiện quyền và nghĩa vụ thay cho người cần giám hộ. Người được lựa chọn làm giám hộ phải đồng ý và thực hiện nhiệm vụ này nhằm chăm sóc và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự hoặc người gặp khó khăn trong nhận thức và kiểm soát hành vi.

2. Cần phải đáp ứng những điều kiện gì để được làm người giám hộ?

Điều kiện của cá nhân làm người giám hộ

Đối với cá nhân khi trở thành người giám hộ cần phải đáp ứng những điều kiện được quy định tại Điều 49 Bộ luật Dân sự 2015 cụ thể như sau:

“Điều 49. Điều kiện của cá nhân làm người giám hộ

Cá nhân có đủ các điều kiện sau đây có thể làm người giám hộ:

1. Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.

2. Có tư cách đạo đức tốt và các điều kiện cần thiết để thực hiện quyền, nghĩa vụ của người giám hộ.

3. Không phải là người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc người bị kết án nhưng chưa được xoá án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác.

4. Không phải là người bị Tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con chưa thành niên.”

Điều kiện của pháp nhân làm người giám hộ

Theo quy định tại Điều 50 Bộ luật Dân sự 2015, pháp nhân có đủ các điều kiện sau đây có thể làm người giám hộ:

“Điều 50. Điều kiện của pháp nhân làm người giám hộ

Pháp nhân có đủ các điều kiện sau đây có thể làm người giám hộ:

1. Có năng lực pháp luật dân sự phù hợp với việc giám hộ.

2. Có điều kiện cần thiết để thực hiện quyền, nghĩa vụ của người giám hộ”

Phân biệt giám hộ và đại diện trong Bộ luật Dân sự

Trân trọng./.