Công ty có bắt buộc phải thưởng Tết cho nhân viên không?

Luật sư cho tôi hỏi: Công ty viện lý do khó khăn tài chính để cắt thưởng Tết, nhưng không công khai báo cáo tài chính. Tôi có thể yêu cầu họ minh bạch không?

MỤC LỤC

1. Quy định về ngày nghỉ lễ, Tết

2. Quy định về tiền thưởng lễ, Tết

3. Công ty có bắt buộc phải thưởng Tết cho nhân viên không?

Trả lời:

1. Quy định về ngày nghỉ lễ, Tết

Căn cứ theo Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định:

“Điều 112. Nghỉ lễ, tết

1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:

a) Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);

b) Tết Âm lịch: 05 ngày;

c) Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);

d) Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);

đ) Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);

e) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).

2. Lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngoài các ngày nghỉ theo quy định tại khoản 1 Điều này còn được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền dân tộc và 01 ngày Quốc khánh của nước họ.

3. Hằng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế, Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ quy định tại điểm b và điểm đ khoản 1 Điều này.”

Như vậy, nếu có ca làm việc vào ngày nghỉ lễ, Tết, người lao động sẽ được hưởng lương ít nhất 300% mức lương hiện hưởng. Ngoài căn cứ vào nội dung thỏa thuận trong hợp đồng làm việc, hợp đồng lao động, quy chế nội bộ của đơn vị về tiền thưởng, thỏa ước lao động tập thể và quan trọng là hiệu quả, năng suất làm việc và tình hình doanh thu mà đơn vị quyết định việc trả lương thưởng cho nhân viên.

2. Quy định về tiền thưởng lễ, Tết

Tiền thưởng được hiểu là khoản thù lao bổ sung cho tiền lương để trả cho những yếu tố mới phát sinh trong quá trình lao động chưa tính đến trong mức lương theo chức danh hoặc theo công việc có thể kể đến như:

– Thưởng nâng cao chất lượng sản phẩm.

– Thưởng giảm tỷ lệ sản phẩm hỏng.

– Thưởng tiết kiệm nguyên liệu, vật tư.

– Thưởng hoàn thành vượt mức năng suất lao động.

Việc tiền thưởng sẽ căn cứ dựa trên các yếu tố sau:

– Chỉ tiêu thưởng: doanh nghiệp đưa ra yêu cầu về các chỉ tiêu thưởng phải rõ ràng ngay từ đầu, cụ thể để người lao động nắm bắt được và có động lực làm việc để cuối năm hoặc các đợt đạt chỉ tiêu xét thưởng.

Chỉ tiêu đưa ra thường sẽ gắn liền với các thành tích cũng như năng suất làm việc của người lao động; thực tế sẽ gồm cả chỉ tiêu về chất lượng cũng như chỉ tiêu về số lượng. Trong đó phải xác định được một hay một số chỉ tiêu chủ yếu.

– Điều kiện thưởng: đưa ra được điều kiện thưởng để nhằm làm căn cứ, tiền đề để xét thưởng. Bên cạnh đó, các điều kiện thưởng còn được dùng để kiểm tra việc thực hiện các chỉ tiêu thưởng.

– Nguồn tiền thưởng: Nguồn tiền thưởng xuất phát từ quỹ của doanh nghiệp như từ lợi nhuận, từ tiết kiệm quỹ tiền lương của doanh nghiệp,…

– Mức tiền thưởng: Mức tiền thưởng sẽ phụ thuộc vào quỹ ngân sách của công ty, căn cứ dựa trên tình hình phát triển, mức thu lợi nhuận của công ty.

3. Công ty có bắt buộc phải thưởng Tết cho nhân viên không?

Căn cứ theo Điều 104 Bộ luật Lao động 2019 quy định:

“Điều 104. Thưởng

1. Thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.

2. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.”

Như vậy, có nghĩa là, Căn cứ quy định được trích dẫn trên đây thì thưởng tết cho người lao động không phải là quy định bắt buộc. Mà căn cứ vào tình hình hoạt động kinh doanh của công ty, các chỉ số hiệu quả, năng suất làm việc và mức độ hoàn thành công việc của người lao động trong một năm mà doanh nghiệp có thể xây dựng quy chế nội bộ của doanh nghiệp về việc thưởng tết cho người lao động.

Tùy vào tình hình hoạt động của doanh nghiệp mà doanh nghiệp có thể xây dựng quy chế thưởng tết cho người lao động một lần hoặc theo từng năm.

Do đó: Mức thưởng tết hằng năm (đối với doanh nghiệp có thực hiện thưởng tết cho người lao động) cho người lao động sẽ do doanh nghiệp tự quyết định dựa vào tình hình kinh doanh của doanh nghiệp và các chỉ số mức độ hoàn thành công việc của từng người lao động.

Trong trường hợp công ty viện lý do khó khăn tài chính để cắt thưởng Tết nhưng không công khai báo cáo tài chính, bạn có thể yêu cầu minh bạch, nhưng quyền lợi của bạn bị phụ thuộc:

- Công ty không có nghĩa vụ công khai báo cáo tài chính cho nhân viên, trừ khi bạn là cổ đông hoặc thành viên góp vốn. Tuy nhiên, nếu công ty có thỏa ước lao động tập thể hoặc quy chế nội bộ quy định về việc công khai tình hình tài chính khi cắt thưởng, bạn có thể yêu cầu họ thực hiện đúng cam kết.

- Nếu công ty có tiền lệ thưởng Tết nhiều năm và đột ngột cắt mà không có lý do hợp lý, bạn có thể yêu cầu đối thoại với ban lãnh đạo.

- Nếu công ty đã cam kết thưởng Tết trong hợp đồng lao động, quy chế nội bộ hoặc thông báo chính thức, nhưng lại cắt thưởng mà không có căn cứ, bạn có thể khiếu nại hoặc kiện ra Tòa án.

Trân trọng./.